عثمان محمودی - دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه گیلان

آموزش و پرورش به عنوان یکی از نهادهای مهم اجتماعی کردن و مدرسه، کلاس درس، روابط و کنش های متقابل بین معلم و دانش آموزان به مثابه یکی از فضاهای برساخت انواع روابط قدرت، حائز اهمیت است. هدف مطالعه حاضر، شناسایی الگوهای مختلف اقتدار معلمان (مطالعات اجتماعی) است. پژوهش با روش کیفی- تحلیل تماتیک- و هم چنین با روش نمونه گیری هدفمند و نظری و با استفاده از تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته با ۳۲ دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوره اول، (هفتم و هشتم) انجام گرفت. با استفاده از تحلیل تماتیک داده ها، ۱۴۳ مفهوم یا کد اولیه، ۶ تم اصلی و ۳ تم هسته شناسایی شدند. تم های اصلی عبارتند از: «نحوه تدریس معلم»، «شیوه ارتباط و تعامل معلم با دانش آموزان»، «رفتارهای غیرکلامی معلم»، «اخلاق مندی معلم»، «نحوه کنترل کلاس» و «احساس کلی دانش آموزان نسبت به معلم». در نهایت با توجه به مفاهیم و کدهای اولیه مرتبط با تم های اصلی، موفق به شناسایی و کشف سه نوع الگوی اقتدار استبدادی(سخت)، قانونی(رسمی) و دموکراتیک(نرم) معلمان شدیم.

آموزش و پرورش، دانش آموزان، اقتدار، الگوی اقتدار معلمان، تحلیل تماتیک