آزاده امیری دوست - کارشناسی ارشد، روانشناسی بالینی، آموزش و پرورش ناحیه ۲ اراک

هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب درسی مهارت های کلامی کودک چاپ ۱۴۰۲ است . در این پژوهش از تکنیک تحلیل محتوای ویلیام رومی استفاده شده است . جامعه آماری این پژوهش کلیه کتب دوره متوسطه دوم بوده و به عنوان نمونه کتاب درسی مهارت های کلامی کودک انتخاب شده است . نتایج حاصل از تحلیل متن کتاب بیانگر این موضوع است که با توجه به عددی(۳۶۵.۰) که ازمحاسبه شاخص درگیری یادگیرنده، متن کتاب به دست آمده؛ این عدد بین (۵.۱ - ۴.۰) نیست ، که درچنین محتوایی ، فراگیران به توانایی های تفکر، مشاهده تحلیل گری، دقت ، پویایی وانگیزه یادگیری دست نمی یابند وقدرت پژوهندگی وحل مسئله را کسب نخواهند کرد. یافته های حاصل از بررسی شکل ها ومنحنی ها بیانگر این است که با توجه به عدد (۵.۰) که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده، در متن کتاب به دست آمده این عدد بیشتر از (۴.۰) می باشد که می توان نتیجه گرفت که این کتاب توانایی فکرکردن را در فراگیران افزایش می دهد. ازطرفی نتایج حاصل از فعالیت های پیشنهادی کتاب بیان می کند که با توجه به عدد (۷۵.۰) که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده، درفعالیت های پیشنهادی کتاب به دست آمده این عدد کمتر از (۵.۱) بوده و بیانگر این است که فعالیت های متعدد کتاب از فراگیرانتظار ندارد به طور مرتب ومداوم به تجزیه وتحلیل بپردازد و امکان ارائه اطلاعات علمی به اندازه کافی درآن وجود دارد و فراگیران را به انجام فعالیت های متعدد فرا نمی خواند. نتایج حاصل از پرسش های متن کتاب با توجه به عدد (۶۷.۰) که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده، در پرسش های متن کتاب به دست آمده؛ این عدد بین (۵.۱ - ۴.۰) قرار گرفته و در چنین محتوایی ، فراگیران به توانایی های تفکر، مشاهده وتحلیل گری، دقت ، پویایی وانگیزه یادگیری دست می یابند و قدرت پژوهندگی و حل مسئله را کسب خواهندکرد. پس اگر محتوای کتاب درسی مهارت های کلامی کودک پایه یازدهم را ۱۰۰ درصد در نظر بگیریم ؛ ۷۵ درصد محتوا ( شکل ها و فعالیت ها و پرسش های متن ) مناسب و فعال بوده و ۲۵ درصد محتوا(متن کتاب) مناسب نبوده و نیاز به بازنگری دارد، که انتظار می رود مولفان کتب درسی به این موضوع توجه کنند و راهبردهایی برای حل این مسئله اتخاذ کنند.

کتاب درسی مهارت های کلامی کودک، روش ویلیام رومی ، تحلیل محتوا، پایه یازدهم