یونس قاسمی - کارشناسی، مهندسی عمران، اداره آموزش و پرورش ناحیه ۱ اراک

یکی از عناصر کتب درسی محتوای کتب درسی است که لازم است محتوا با عنوان کتاب متناسب و همسو باشد. محتوا به عنوان عنصر اصلی و هسته مرکزی برنامه های تعلیم و تربیت است. هدف این پژوهش تحلیل محتوای کتاب ریاضی پایه هشتم چاپ ۱۳۰۲ با آخرین تغییرات آن است. برای تحلیل از روش تکنیکی تحلیل محتوا با روش ویلیام رومی استفاده شده است. جامعه آماری تمامی کتب درسی دوره متوسطه اول بوده و به عنوان نمونه کتاب ریاضی پایه هشتم انتخاب شده است. نتایج حاصل از تحلیل متن کتاب نشان داد با توجه به عدد (۰.۶۲) که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده متن کتاب به دست آمده این عدد در محدوده بین ۱.۵ - ۰.۴) است و در چنین محتوایی فراگیران به توانایی های تفکر مشاهده و تحلیل گری دقت پویایی و انگیزه یادگیری دست می یابند و قدرت پژوهندگی و حل مسئله را کسب خواهند کرد. از سویی نتایج حاصل از شکل ها و منحنی ها با توجه به عدد (۱.۲۱۵) که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده در متن کتاب به دست آمده است، بیان می کند این عدد بیشتر از (۰.۴) بوده و بنابر این کتاب توانایی فکر کردن را در فراگیران افزایش میدهد. همچنین نتایج حاصل از فعالیت های پیشنهادی کتاب با توجه به عدد (۱.۳) که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده در فعالیتهای پیشنهادی کتاب به دست آمده و از (۱.۵) کمتر است؛ بیانگر این است که فعالیت های کتاب توانایی فکر کردن در فراگیران را افزایش میدهد و دانش آموزان را با فعالیتهای مناسب درگیر می کند و از دانش آموزان انتظار ندارد به طور مرتب و مداوم به تجزیه و تحلیل بپردازند بدون آنکه اطلاعات کافی به فراگیر داده باشد یا به شرایط فراگیر توجهی کرده باشد. از طرفی نتایج حاصل از پرسشهای متن کتاب با توجه به عدد (۰.۹۰۴) که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده، در پرسش های متن کتاب به دست آمده در محدوده بین ۱.۵ - ۰.۴) قرار دارد بنابراین در چنین محتوایی فراگیران به تواناییهای تفکر، مشاهده و تحلیل گری دقت پویایی و انگیزه یادگیری دست می یابند و قدرت پژوهندگی و حل مسئله را کسب خواهند کرد. با توجه به نتایج پژوهشگر چهار مولفه از مراحل تحلیل محتوای ویلیام رومی را مورد بررسی قرار داده و مشخص شده است که کل محتوای کتاب شکلها فعالیت ها و پرسش های متن و متن ) فعال بوده و مناسب است.

تحلیل محتوا ریاضی پایه هشتم روش ویلیام رومی