فاطمه ملکی
عارفه خراسانی زاده

هدف: این پژوهش باهدف مقایسه اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بر اصلاح طلاق عاطفی در خشونت خانگی زنان خانه دار و شاغل صورت پذیرفت . روش: این پژوهش، نیمه آزمایشی به همراه گروه های آزمایش و گواه با طرح پیش آزمون و پس آزمون است. جامعه آماری را کلیه زنان خانهدار و شاغل آسیب دیده از خشونت خانگی مراجعه کننده به مراکز مشاوره خانواده شهر قم در پائیز سال ۱۴۰۱ تشکیل دادند و حجم نمونه آماری به تعداد ۳۰ نفر از زنان خانه دار و شاغل آسیب دیده از خشونت خانگی بودند که با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به روش جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایش (۱۵ نفر) و گروه گواه (۱۵ نفر) جایگزین شدند. باتوجه به اینکه دینر و همکاران (۲۰۰۶) و دلاور (۱۳۹۳) حداقل عضو نمونه را برای طرحهای نیمه آزمایشی برای هر گروه ۱۵ نفر برآورد میکنند، در این پژوهش نیز در هرکدام از گروه های آزمایش و گواه ۱۵ نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه سنجش طلاق عاطفی گاتمن (۲۰۰۸) و پرسشنامه خشونت خانگی علیه زنان (۲۰۰۰) بود. جلسات زوج درمانی هیجان مدار در طی ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای (هر هفته یک جلسه) صورت گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره و تک متغیره بهره برده شد . یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد تفاوت معنی داری در ترکیب خطی نمرات طلاق عاطفی و خشونت خانگی با توجه به گروه وجود دارد و مجذور اتا نیز نشان داد که ۵۲ درصد از واریانس طلاق عاطفی و ۶۹/۸ درصد از واریانس خشونت خانگی توسط متغیرهای گروه بندی (افراد گروه های آزمایش و گواه) تعیین می شود. براساس نتایج، نمرات متغیرهای طلاق عاطفی و خشونت خانگی زنان خانه دار و شاغل آسیب دیده از خشونت خانگی شهر قم که در این پژوهش در گروه آزمایش حضور داشتند، در مرحله پس-آزمون نسبت به گروه گواه کاهش داشته است و این کاهش نمرات در متغیرهای طلاق عاطفی و خشونت خانگی زنان آسیب دیده از خشونت خانگی حاکی از تاثیر مثبت رویکرد درمانی مبتنی بر زوج درمانی هیجان مدار است. نتیجه گیری: باتوجه به نتایج بدست آمده در مطالعه حاضر، می توان چنین نتیجه گیری کرد که طلاق عاطفی ناشی از تجربه خشونت خانگی در زنان خانهدار و شاغل، تاثیرپذیر از عوامل هیجانی است و میتوان با استفاده از رویکردهای زوج درمانی هیجانمدار در اصلاح طلاق عاطفی گام های موثری برداشت.

زوج درمانی هیجان مدار، طلاق عاطفی، خشونت خانگی، زنان خانه دار، زنان شاغل