حسین قاسم نژاد - کارشناس ارشد مهندسی کشاورزی )زراعت (از دانشگاه پیام نور استان البرز واحد کرج –*مدیر عامل شرکت دانش بنیان زیست فنآور توس

زئولیت یا سنگ جوشان از کانی های با کاربرد فراوان در عرصه های مختلف آرایشی و بهداشتی تا تولید کاغذ و تولید سیمان و صنایع مربوطه و در کشاورزی برای اصلاح خاک و جلو گیری از بیابان زایی است . سنگی که دارای بلورهای خاص و مواد معدنی مهم است و چینش عناصر در بلور این سنگ کمک می کند تا در عرصه های مختلف علمی ؛کاربردی فراوان داشته باشد .در عرصه کشاورزی کاربرد زئولیت گاهی در حدی حیاتی است که عدم وجود این کانی به شیوه های مختلف موجب تخریب و بیابانی شدن می گردد . فراورده های زئولیت در عرصه های مختلف کشاورزی و آبخیزداری و آبخوان داری و آبیاری و مرتع داری و دامداری و حفاظت خاک و محیط زیست مهم است و جز کانی های بسیار مهم در عرصه بیابان زدایی و بازگشت و احیای مراتع و مزارع است. با کمک زئولیت می توان ، مدیریت آ ب بهتری داشت و زراعت را اصلاح نمود و باغبانی را در مناطق خشک توسعه داد و گلخانه داری را ترویج کرد . زئولیت کاربردهای بسیار فراوان در صنایع مختلف دارد . که این مقاله در مورد اثر بخشی مهم و موثر و کاربرد مفید کانی زئولیت در عملیات کشاورزی و صنایع تبدیلی وابسته به آن است . و از سوی دیگر گزارشی بر کاربرد مفید این کانی در فرآوری های بازیافت در پسماند و تولید صنایع چوب و وابسته به آن نظیر نئوپان و ام دی اف و کاغذ و سیمان و کمپوست با تخلخل بالا برای خاکهایی هست که درصد رس شان کم است ( مانند زمین های ساحلی در شمال ایران ). همچنین کاربرد کانی زئولیت در تولید فرعی و صنایع ثانویه تولیدی هست که مواد اولیه آن را تولید مستقیم کشاورزی یا غیر مستقیم شامل مواد پسماند سبز تشکیل می دهد . از سویی دیگر کاربرد زئولیت در فرآیندهای روستایی وابسته نظیر نوعی کاهگل که سیمان گلی است برای خانه های کاهگلی با ترکیب (کاه و خاک رس ملایم و کانی زئولیت و آب و هم زدن مناسب ) . که در روستاهای مختلف قابل رویت است و موجب افزایش غنای سیمان گلی و بهم پیوستگی بیشتر است و گذر زمان آسیبی بر آن نمی زند و قابلیت رنگ پذیری و نقاشی های مختلف ؛که در روستاها که مرکز فرآیند کشاورزی است هنوز هم گاهی قابل مشاهده هست . در این مقاله نویسنده تلاش کرد تا حد حجم مقاله ، مشاهدات علمی و آزمونها و برداشتها و تحلیل ها را بیان نماید . و پیشاپیش عذرخواه است برای رعایت آنچه که روال مقاله است و طبعا در سایر کاربردهای مفید کانی زئولیت نیازمند تهیه کتابی است که البته اساتید بزرگوار سابق بر این نوشتند و بنده حقیر هم در حال تدوین است که امیدوارم قبول نگاه دانش پژوهانارجمند قرار بگیرد.

زمین شناسی ، کشاورزی ، زئولیت ، خاک ورزی ، زراعت ، اصلاح خاک ، مناطق خشک