نرگس کلبادی نژاد
فاطمه عبداللهی
ابوالفضل حسین نتاج
الهام لطفعلی نژاد
شهاب پاپی - Assistant Professor of Gerontology, Department of Geriatric Health, School of Health, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

مقدمه و هدف: با افزایش سن در مردان، سطح بعضی هورمون های مهم و ضروری در بدن به تدریج کاهش می یابد و به بروز علائم جسمی و روانی در مردان  میان سال و سالمند منجر می شود که به آندروپوز معروف است. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط بین تصویر بدنی و عزت نفس در مردان آندروپوز مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی شهرستان نکا انجام شد. روش کار: در این مطالعه ی توصیفی تحلیلی، ۳۷۶ مرد سالمند ۶۰ سال و بالاتر ساکن شهرستان نکا با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای بررسی شدند. داده های پژوهش با استفاده از فرم اطلاعات جمعیت شناختی، پرسش نامه ی استاندارد خودارزیابی علائم آندروپوز مردان ایرانی (MASSQ)، پرسش نامه ی عزت نفس روزنبرگ و پرسش نامه ی چندبعدی نگرش فرد در مورد بدن خود (MBSRQ) جمع آوری شد. از آزمون های آمار توصیفی شامل میانگین، انحراف معیار، فراوانی و درصد و آزمون های پارامتری ضریب هم بستگی پیرسون، تی مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه و رگرسیون خطی برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: میانگین (انحراف معیار) سنی سالمندان شرکت کننده در مطالعه، ۵/۵±۶/۶۶ سال با دامنه ی سنی ۶۰ تا ۹۱ سال بود. سطح تحصیلات بیش از نیمی از سالمندان، ابتدایی بود (۱/۶۶ درصد). تقریبا نیمی از شرکت کنندگان مبتلا به بیماری مزمن بودند. میانگین (انحراف معیار) عزت نفس و تصویر بدنی سالمندان به ترتیب ۴۴/۳±۷۸/۵ و ۱۳/۱۸±۳۳/۱۷۶ بود. تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که متغیرهای تعداد سال های ازدواج دارای ارتباط معنادار و معکوس و تعداد رابطه ی جنسی در ماه دارای ارتباط معنادار و مستقیم با نمره ی عزت نفس هستند. همچنین، نتایج متغیرهای سن همسر و تعداد فرزند دارای ارتباط معنادار و معکوس با نمره ی تصویر بدنی هستند. نتایج رگرسیون خطی چندگانه نشان داد که متغیرهای شغل، شغل همسر، وضعیت اجتماعی و اقتصادی، وضعیت زندگی، شاخص توده ی بدنی، فعالیت بدنی، بیماری زمینه ای، بیماری جسمی، تعداد رابطه در ماه، تعداد سال های ازدواج و نمره ی تصویر بدنی دارای ارتباط معنادار هستند. بین نمرات عزت نفس و تصویر بدنی رابطه ی معناداری وجود نداشت. نتیجه گیری: درک معنای تصور بدنی، عوامل موثر بر آن و چگونگی ارتباط این عوامل با عزت نفس در میان سالمندان باعث می شود که این افراد تصور بدنی مثبتی از خود داشته باشند که در نهایت، به بهبود وضعیت روانی و اجتماعی و کیفیت زندگی در سالمندان منجر می شود.

Aging, Andropause, Body image, Self-esteem, سالمندی, آندروپوز, تصویربدنی, عزت نفس