مسعود آزادبخت - استادیار، گروه علوم گیاهی، موسسه آموزش عالی سنا، ساری، ایران
فرخ قهرمانی نژاد - استاد، گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

منطقه حفاظت شده هزار جریب در ارتفاعات البرز قرار دارد. یکی از مناطق غنی از لحاظ پوشش گیاهی و ناحیه گذر بین دو گستره رویشی هیرکانی و ایران - تورانی محسوب می شود. منطقه مورد مطالعه قسمتی از پارک ملی پابند است که در دو استان مازندران و سمنان قرار دارد. نمونه های گیاهی طی سال های (۱۳۸۹-۱۳۸۸) و (۱۴۰۰-۱۳۹۹) در فصول رویشی مختلف جمع آوری و بر اساس روش های مرسوم تاکسونومی گیاهی و با استفاده از منابع علمی معتبر شناسایی شدند. در این مطالعه ۳۶۹ آرایه از ۳۲۳ گونه جمع آوری شدند که به ۶۱ تیره و ۲۲۶ سرده تعلق دارند. در بررسی این منطقه مشاهده شد دولپه ای ها با ۳۰۹ آرایه (%۶/۸۲) بزرگترین گروه و تک لپه ای ها با۵۰ آرایه (%۳/۱۳) در رده دوم قرار گرفتند. تیره های با بیشترین تعداد گونه عبارت اند از: تیره کاسنیان (۵۱ گونه)، تیره نعنائیان (۳۳ گونه)، تیره گندمیان (۲۸ گونه)، تیره گل سرخیان (۲۵ گونه) و تیره کلمیان (۲۴ گونه) که از این میان گیاهان تیره گل سرخیان علاوه بر فراوانی در تعداد آرایه، پراکنش بسیار وسیعی در منطقه دارند. از کل نمونه های جمع آوری شده ۳۹ گونه اندمیک ایران است و ۲۴ گونه با خطر نابودی کم، ۳ گونه آسیب پذیر و ۲۳ سرده تک گونه ای شناخته شدند. نتایج حاصل از بررسی اشکال زیستی نشان دهنده ی غالب بودن همی کریپتوفیت ها (%۱/۳۷) به جهت کوهستانی بودن منطقه و در درجه بعدی تروفیت ها (%۲/۳۱) می باشد. همچنین از لحاظ کورولوژی، ۲۳۰ گونه و یا %۵/۶۲ از گونه ها به ناحیه ایران - تورانی یا اروپا - سیبری و یا به هردو ناحیه تعلق دارند.

پارک ملی پابند, تیپ رویشی, رستنیها, فلورستیک, گونه های انحصاری, هیرکانی