خاطره ولی خانی - دانش آموخته دکتری دانشگاه خوارزمی .تهران فلسفه تعلیم و تربیت .ایران

هدف پژوهش حاضر، تحلیل گفتمان جنسیت زنانه در فرهنگ ایلات و عشایر است .این مقاله با روش تحلیل گفتمانلاکلا و موف و بر اساس داده های کتابخانه ای و با محوریت سوال های ذیل، انجام گرفته است: زنان چه جایگاهی در فرهنگعشایر دارند ؟چه ابعادی از جنسیت زنانه در این فرهنگ برجسته وچه ابعادی به حاشیه رفته است ؟ عوامل تاثیر گذار بر گفتمانزنانه چه مواردی هستند وچه تاثیری بر این گفتمان دارند ؟ یافته ها نشان میدهد: دال مرکزی گفتمان زنان در فرهنگ عشایر،زن به عنوان نیروی کار و مولد است .هویت زنانه به شکل مستقل کاملا به حاشیه رفته است . زن در قالب نقش های خانوادگیو شغلی معنا می یابد. مسئولیت های زنان و مردان در فرهنگ عشایر علی رغم تفاوت قدرت بدنی مساوی وگاه مشابه است کهمیتواند کهن الگوهای زنان در نقش مردانه را خاطر نشان سازد. بحث حقوق جنسیت زنانه نه بر حسب قوانین اساسی بلکه براساس عرف و سنت های پذیرفته شده و تحت تاثیر نوع زیست ،انزوای جغرافیایی و اجتماعی در این اقوام تعیین می شود .گفتماناقتصاد و سیاست از جمله عوامل تاثیر گذار بر زندگی زنان در این جوامع است اما تابوها و کلیشه های فرهنگی کهن مهمترینعامل در تعیین جایگاه زنان نسبت به مردان است. سیستم سلسله مراتبی و به نوعی مرد سالاری در این جوامع حاکم بوده است.علی رغم نقش حیاتی زنان در امر تولید اقتصادی و بقای نسل ،آنان دارای حقوق حداقلی عرفی و قانونی هستند.ارتقا آگاهی درزنان و مردان نسبت به جایگاه ذاتی و اکتسابی جنسیت ها و سواد انتقادی در زنان ،افزایش ارتباطات و آشنایی با تکنولوژیمیتواند یکی از اقدامات دولت در راستای احقاق حقوق جنسیت زنان در این اقوام باشد.

ایلات و عشایر، جنسیت زنانه ،تحلیل گفتمان