علی برزویی - دانشجو مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق علیه السلام
محمد سلیمانی - استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق علیه السلام

شوک های قیمت نفت می تواند اثرات مختلفی بر اقتصاد کشورهای گوناگون بگذارد. این اثرات به موقعیت کشور مورد نظر در بازار جهانی نفت ، ساختارهای اقتصادی و نهادی ، و سطح توسعه اقتصادی آن کشور بستگی دارد. اقتصاد ایران مانند اکثر کشورهای صادرکننده نفت به دلیل وابستگی زیاد به این محصول نسبت به نوسانات قیمت نفت بشدت آسیب پذیر است . علاوه بر این به دلیل اهمیت درآمدهای نفتی در تولید ناخالص داخلی کشورهای صادرکننده نفت ، نوسانات قیمت نفت و تغییر در میزان درآمدهای نفتی می تواند موجب بی ثبات ی در متغیرهای کلان اقتصادی شده و وضعیت تورمی در این کشورها را دچار تغییروتحول نماید. در این مطالعه اثرات تغییرات قیمت نفت بر تورم ایران با استفاده از مدل خودرگرسیون با وقفه توزیع شده غیرخطی در دوره ۱۳۵۹-۱۴۰۰ تجزیه و تحلیل شده است . نتایج نشان می دهد که تغییرات قیمت نفت خام در کوتاه مدت و بلند مدت، اثرات مشابهی بر تورم در ایران دارد؛ بدین صورت که در بلندمدت، افزایش قیمت نفت خام، منجر به رشد بیشتر تورم (معنادار در سطح ۹۹ درصد) و کاهش آن منجر به کاهش تورم (با معنا داری در سطح ۹۰ درصد) می شود. در کوتاه مدت نیز تغییرات قیمت نفت اثرات معناداری بر تغییرات تورم ندارد. نتایج مدل همچنین نشان می دهد که افزایش نرخ ارز حقیقی تنها در کوتاه مدت می تواند منجر به افزایش تورم شود. اصلی ترین دلالت سیاستی این مدل، ضرورت اتخاذ سیاست های منسجم تروجدی تر در شرایط مشاهده افزایش قیمت نفت در بلندمدت است .

قیمت نفت ، تورم، رشد تورم، مدل غیر خطی ARDL، اقتصاد ایران.