مسعود خلیقی - استادیار گروه عمران، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
ماریا بازدار - کارشناسی ارشد گروه عمران، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
سحر رضائی - دانشجوی دکترای سازه گروه عمران، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

در قاب های خمشی، حصول یک رفتار شکل پذیر و بدون شکست اتصال، از اهداف اساسی و مورد انتظار طراحی محسوب می گردد. مشاهدات پس از زلزله نورثریج و کوبه نشان داد که اتصالات گیردار در قابهای خمشی فولادی دچار شکست شده اند. روش هایی برای بهبود عملکرد این اتصالات ارائه شد که به طور کلی به دو دسته تقویت اتصال و کاهش سختی تیر در یک ناحیه مشخص از تیر تقسیم می شوند. در دسته دوم، کاهش سختی تیر در یک ناحیه مشخص باعث دور شدن مفصل پلاستیک از محل اتصال تیر به ستون می شود. در این تحقیق به ارزیابی عملکرد لرزه ای قاب های خمشی فولادی با شکل پذیری ویژه با مقطع کاهش یافته تیر(RBS) پرداخته شده است. بدین منظور تعدادی قاب ۹،۶،۳ و۱۲ طبقه با تعداد دهانه متفاوت طبق مبحث ششم مقررات ملی ساختمانی ایران و استاندارد ۲۸۰۰ بارگذاری و مطابق مبحث دهم مقررات ملی طراحی شدند. جهت ارزیابی لرزه ای قابهای مذکور تحلیل دینامیکی تاریخچه زمانی غیر خطی با استفاده از نرم افزار PERFORM-۳D انجام شد. بدین منظور ۱۰ رکورد زلزله بر اساس آیین نامه ۲۸۰۰ انتخاب و مقیاس سازی صورت گرفت. در نهایت با توجه به دستورالعمل بهسازی لرزه ای ساختمان های موجود (نشریه۳۶۰) عملکرد لرزه ای قاب ها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که حضور اتصال RBS نسبت به اتصال گیردار باعث افزایش میانگین جابجایی نسبی و دوران مفاصل می شود. این مقادیر عموما با افزایش ارتفاع قاب و بلندتر شدن و افزایش تعداد دهانه قاب بیشتر می شود. همچنین استفاده از تیر با مقطع کاهش یافته در این نوع قاب خطر شکست اتصال را تا حدود زیادی از بین می برد.

قاب خمشی ویژه، اتصال RBS، ارزیابی لرزه ای، تحلیل غیرخطی تاریخچه زمانی.