حسن اصیلیان مهابادی - دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم پزشکی گروه مهندسی بهداشت حرفه ای،
شیرازه ارقامی - دانشگاه علوم پزشکی زنجان، دانشکده بهداشت گروه مهندسی بهداشت حرفه ای
سیده منور یزدی - دانشگاه الزهرا، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، گروه روانشناسی، ته
مصطفی پویا کیان - دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم پزشکی گروه مهندسی بهداشت حرفه ای،

تئوریهای درک ریسک در رانندگی از مباحث مهم در زمینه ارتباط میان راننده، خودرو و جاده است. در این تئوریها فرض میشود زمانی که ریسک یا تهدید افزایش مییابد، رانندگان رفتار خود را به منظور سازگاری با موقعیت تغییر میدهند. در چهار دهه گذشته، سه تئوری عمده برای بیان ارتباط میان درک ریسک و رفتار رانندگی ارایه شده است: 1) تئوری ریسک صفر، 2) تئوری ریسک هدف و 3) تئوری خودپایداری ریسک. مبنای اصلی این تئوریها بر این ایده استوار است که افراد برپایه دریافت و درکی که از ریسک دارند، رفتار خواهند کرد. بسیاری از مدلهای ریسک، براساس شرایط رانندگی، انگیزش فرد را برای حفظ سطح ریسک ذهنی در سطح هدف (یا پایینتر از آن) به عنوان یک اصل میپذیرند. از این منظر رفتار رانندگان نمایانگر تعادل میان انگیزههای فردی و ریسک ذهنی مربوط به بروز سانحه هنگام رانندگی است. با این حال ممکن است ریسکهای ذهنی که رانندگان درک میکنند، با ریسک واقعی تفاوت زیادی داشته باشد. تفاوت میان ارزیابیها از ریسک ذهنی و ریسک واقعی میتواند موجب برداشت و خطاهای رانندگی شود که در صورت عدم اصلاح به موقع، شرایطی حادثه ساز پدید میآورد. شواهد عینی ب هدست آمده توسط پژوهشگران در تایید یا رد تئوریهای ریسک نتایج متضادی را ارایه داده است. به همین دلیل توافق کلی میان پژوهشگران در رد یا پذیرش این تئوریها وجود ندارد. این مقاله، پژوهشهای مربوط به چنین تئوری هایی را بررسی می کند.

تئوریهای ریسک، درک ریسک، رفتار رانندگی، ایمنی ترافیکی