محمد علی تجلی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته عمران گرایش مدیریت ساخت، موسسه آموزش عالی آپادانا، شیراز، ایران
اکبر کرمیان - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته عمران گرایش مدیریت ساخت، موسسه آموزش عالی آپادانا، شیراز، ایران
اردلان فیلی - استادیار گروه مدیریت، موسسه آموزش عالی آپادانا، شیراز، ایران

دعاوی بخش جدایی ناپذیری از قراردادهای مدرن است که امروزه رخداد آن در پروژه های ساخت امری معمول تلقی می شود. افزایش ادعاها در پروژه های عمرانی با اهداف اصلی سه گانه ی مدیریت پروژه (زمان، هزینه و کیفیت)، رابطه ی معکوس دارد، به طوریکه افزایش ادعاها، سبب ایجاد اثر منفی در سه متغیر مذکور می شود. ادعاهای پیمانکاران، عمدتا با هدف جبران خسارت وارده مطرح می شود، بنابراین هر عاملی که سبب بروز خسارت به سازمان پیمانکار شود و او را از دستیابی به اهداف خود از انجام پروژه باز دارد، میتواند سبب تشویق پیمانکار به طرح ادعاهای گوناگون شود. پیچیده بودن سیستم ادعای پیمانکار در پروژه های صنعت ساخت و ساز بویژه در قراردادهای طرح و ساخت و کلید گردان که در آن پیمانکار با ریسک های بیشتری مواجه شده و از مسئولیت بیشتری برخوردار است ایجاب می کند درک دقیقی از ادعاهای موجود حاصل گردد، در هیچ پروژه-ای نمیتوان احتمال بروز این ادعاها را از میان برد، اما می توان با شناسایی علل اصلی ایجاد ادعاها، تا حد زیادی از وقوع آنها در پروژه های آتی جلوگیری کرد. از این رو در این پژوهش به رتبه بندی عوامل مربوط به ادعاهای پیمانکاران در قراردادهای کلیدگردان فیدیک با رویکرد تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی پرداخته شده است.پژوهش حاضر از منظر هدف کاربردی و از بعد ماهیت و روش، توصیفی و از جهت اینکه به دنبال مدلسازی ذهن خبرگان می-باشد، از نوع تصمیم گیری چند شاخصه (MADM) و از حیث زمانی از نوع تحقیقات مقطعی به شمار می آید، جامعه آماری این مطالعه، سه نفر از متخصصین مجرب در پروژه های عمرانی بودند، اطلاعات لازم توسط پرسشنامه ای که بر اساس تکنیک تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) تهیه شد، جمع آوری گردید و پس از ادغام نظرات خبرگان با روش میانگین هندسی، توسط نرم افزار سوپردیسیژن تجزیه و تحلیل شد. نتایج به دست آمده از روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی نشان می دهد که گروه عوامل مرتبط با کارفرما با وزنی حدود ۵۵/۰ مهم ترین گروه اثرگذار بر ادعاهای پیمانکاران در قراردادهای کلیدگردان فیدیک می باشد. متغیر تاخیرات با وزنی حدود ۶۱/۰ در رتبه ی اول این گروه و این متغییر با وزنی حدود ۳۴/۰ در رتبه اول در میان تمام عوامل قرار گرفته است.

ادعا، کلید،گردان، فیدیک، تکنیک تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (AHP).ح ساا، مصالح تشکیل دهنده پوسته خارجی، شاخص اهمیت نسبی.