احمد ادیب - گروه نفت و معدن، دانشکده فنی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران
پیمان افضل - گروه نفت و معدن، دانشکده فنی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران

در این پژوهش، فروشویی (لیچینگ) عناصر نادر خاکی از باطله واحد فرآوری سنگ آهن آپاتیتی معدن مروارید زنجان با استفاده از اسیدهای نیتریک، کلریدریک و سولفوریک بررسی شده است. این باطله ها حاوی عناصر Ce La, Nd, و Y بوده و کانی های همراه آن، مگنتیت، آپاتیت، مونازیت، هماتیت، کوارتز، فلدسپار می باشد و ابعاد مناسب جهت آزادسازی آپاتیت ۷۵= d۸۰میکرون است. آزمایش های فروشویی برای هر سه اسید انجام و در استفاده از اسیدسولفوریک از روش تشویه اسیدی نیز استفاده شد. فروشویی در حضور اسیدسولفوریک، تحت دمای ۹۰ درجه سانتی گراد، غلظت اسید ۴۰% و زمان ۶۰ دقیقه، منجر به بازیابی مجموع عناصر نادر خاکی برابر با ۴۰/۲۳% و در تشویه اسیدی (اسیدسولفوریک) در دمای ۲۰۰ درجه سانتی گراد معادل ۶۱/۲۱% شد. بازیابی مجموع عناصر نادر خاکی عناصر هنگام استفاده از اسیدکلریدریک تحت شرایط بهینه دمای ۷۲/۶۴ درجه سانتی گراد، غلظت اسیدکلریدریک ۳۶/۲۱ % و زمان ۵۶/۲۸ دقیقه، برابر با ۶۰/۵۷% حاصل شد. در حضور اسیدنیتریک نیز تحت شرایط بهینه دمای ۶۱/۵۱ درجه سانتی گراد، غلظت اسید ۴۰% و زمان ۷۲/۹۲ دقیقه، بیشترین بازیابی مجموع عناصر نادر خاکی برابر با ۵۱/۹% به دست آمد. به علت بازیابی بیشتر و قیمت کمتر اسیدسولفوریک، این روش برای استحصال عناصر نادر خاکی از باطله ها پیشنهاد می شود.

فروشویی اسیدی, عناصر نادر خاکی, باطله سنگ آهن مروارید, پهنه طارم, هضم اسیدی