مسلم سواری - دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران.
سجاد شحیط زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه روستایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران.

هدف اصلی این پژوهش بررسی اثر هنجارهای شخصی و اجتماعی بر به کارگیری رفتارهای محیط زیست گرایانه می­باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل تمام کشاورزان شهرستان باوی (استان خوزستان) بود. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان به تعداد ۳۹۰ نفر و روش نمونه گیری چندمرحله ای با انتساب متناسب برای مطالعه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ­ها پرسشنامه ای بود که روایی صوری و محتوایی آن بر اساس نظر اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ تایید گردید. همچنین، از شاخص میانگین واریانس استخراج شده (AVE) برای تعیین روایی همگرا و شاخص پایایی ترکیبی (CR) برای تعیین پایایی مدل استفاده شد. نتایج حاصل از اولویت بندی رفتارهای محیط زیست گرایانه در میان کشاورزان نشان داد که دو رفتار «استفاده از شخم حداقل به منظور کاهش فرسایش خاک» و «استفاده از کودهای آلی و دامی در مزرعه» به ترتیب از اولویت بالاتری در میان کشاورزان برخوردار بودند. علاوه بر این نتایج مد­ل­ سازی معادلات ساختاری نشان داد که هنجارهای دستوری، شخصی و توصیفی اثر قابل توجهی بر قصد و رفتار کشاورزان نسبت به به کارگیری رفتارهای محیط زیست گرایانه در محیط­زیست دارند که در نهایت توانستند ۶۳/۱ درصد از واریانس متغیر وابسته تحقیق (رفتار محیط زیست گرایانه) را تبیین نمایند. یافته های این پژوهش ضمن افزودن دانش جدید به حوزه این پژوهش، می تواند در برنامه ریزی و سیاست گذاری برای کاهش مشکلات محیط ­زیستی ناشی از بخش کشاورزی مفید واقع شود.

رفتارهای محیط زیست گرایانه, حفظ محیط زیست, کشاورزی پایدار, هنجارهای اجتماعی, هنجارهای شخصی