حمیدرضا علی اکبری لیاولی - دانشجو، کارشناسی ارشد زیست شناسی فیزیولوژی گیاهی، گروه علوم گیاهی،دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی
فرزانه نجفی - دانشیار، دکتری فیزیولوژی گیاهی،گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی
زهره شیرخانی - استادیار، دکتری زیست شناسی سلولی تکوینی گیاهی،گروه علوم گیاهی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی

آلودگی توسط فلزات سنگین یکی از جدی ترین مشکلات محیط زیستی است که سلامت جانداران را به خطرمی اندازد. مس یکی از ریزمغذیه ای مورد نیاز گیاهان است اما در مقادیر زیاد میتواند باعث بروز مشکلاتیهمانند عدم رشد گیاه و مهار فعالیت های متابولیکی شود. سیتوکینین از هورمون های گیاهی مهم است که درفرآیندهایی همچون فرایندهای فیزیولوژیکی، فرآیندهای رشد، حفظ و عملکرد مریستم ها و متابولیسم موادمغذی نقش دارد. در این مطالعه اثرات هورمون سیتوکینین بر جوانه زنی گیاه گلرنگ، تحت تنش سولفاتمسمورد بررسی قرار گرفت. بعد از استریل کردن بذر ها آنها را در ظرف پتری قرار داده و در طی ۷ روزتیماردهی توسط سولفات مس (۰ ، ۰۰۴ / ۰ ، ۰۰۸ / ۰ ، ۰۱۶ / ۰ گرم در لیتر) و سیتوکینین (۰ ، ۲۵۰ و ۳۵۰میکرومولار) شمارش جوانه ها انجام شد. درنهایت طول ساقه چه، طول ریشه چه و وزن تر و خشک آ نها اندازه -گیری شد و با استفاده از فرمول های مربوطه پارامترهایی همچون درصد جوانه زنی، شاخص جوانه زنی، سرعتجوانه زنی، شاخص بنیه ای بذر و شاخص وزنی قدرت محاسبه شد. با بررسی نتایج حاصل از تجزیه واریانسداده ها مشاهده شد که رشد گیاهچه تحت تاثیر تنش سولفاتمس و هورمون سیتوکینین قرار گرفته است.بیشترین مقدار شاخص جوانه زنی در غلظت ۲۵۰ میکرومولار سیتوکینین (۶۶ / ۱) مشاهده شد، بیشترین وکمترین مقدار طول ساقه چه و ریشه چه به ترتیب به میزان ۲۲ / ۷ و ۲۷ / ۱۱ و ۴۹ / ۵ و ۵۹ / ۹ سانتیمتر درغلظت ۳۵۰ میکرومولار سیتوکینین و ۰۱۶ / ۰ گرم در لیتر سولفاتمس مشاهده شد، همچنین اثر سیتوکینینبر وزن تر و خشک، شاخص بنیه بذر و شاخص وزنی قدرت دانه رسته ای تحت تیمار سولفات مس معنی داربود. به نظر می رسد که سیتوکینین توانسته با کاهش ROS ، اثرا ت مخرب ناشی از تنش مس را کاهش دهد.

تنظیم کننده های گیاهی، تنش فلزات سنگین، تیره آفتابگردان، جوانه زنی گلرنگ