حسین بیرامی - استادیار مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
رستم یزدانی بیوکی - استادیار مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
معصومه صالحی - دانشیار مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

به دلیل محدودیت منابع آبی با کیفیت و قرارگیری بخش عمده مساحت کشور جزء مناطق خشک و نیمه خشک، کشت گیاهان متحمل به تنش های محیطی مانند خشکی و شوری اهمیت دارد. تحقیق حاضر به منظور تعیین اثر سطوح مختلف رطوبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد کینوا رقم تیتیکاکا در شرایط لایسیمتری در دو کشت بهار و پاییز انجام شد. تیمارهای آبیاری شامل، آبیاری پس از تخلیه ۰/۲، ۰/۴، ۰/۶ و ۰/۸ کل آب قابل دسترس بود. پس از کشت، آبیاری بر اساس میزان تخلیه رطوبت خاک و با لحاظ نیاز آبشویی حدود ۲۰ درصد انجام گردید. در انتهای مرحله رسیدگی، بوته های کینوا برداشت و پس از خشک شدن، وزن خشک زیست توده، عملکرد دانه، شاخص برداشت و اجزاء عملکرد اندازه گیری شد. نتایج نشان داد با افزایش تخلیه رطوبتی از ۰/۶ به ۰/۸ کل آب قابل دسترس، کاهش معنی دار ۲۴ و ۳۷ درصدی به ترتیب در میزان زیست توده و عملکرد دانه در کشت بهار و کاهش ۳۴ و ۴۷ درصدی در کشت پاییز مشاهده شد، اما افزایش تخلیه رطوبتی از ۰/۲ به ۰/۴ و ۰/۴ به ۰/۶ موجب کاهش معنی دار در این صفات نشد. همچنین نتایج نشان داد تغییرات سطوح تخلیه رطوبتی موجب اختلاف معنی دار ارتفاع بوته (۰/۰۱>P)، قطر ساقه و وزن هزار دانه (۰/۰۵>P) در کشت بهار شد، اما اثر آن بر طول و عرض پانیکول و تعداد ساقه فرعی معنی دار نبود. در کشت پاییز تغییرات سطوح تخلیه رطوبتی موجب اختلاف معنیدار ارتفاع بوته و وزن هزار دانه (۰/۰۱>P) شد، اما اثر آن بر بقیه اجزاء عملکرد در سطح ۵ درصد معنی دار نبود.

اجزای عملکرد, تنش خشکی, رطوبت خاک, کینوا