ذبیح اله بیرانوند - دانشجوی کارشناسی ارشد ،گروه معماری، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران
مهدی شریفی - گروه معماری، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران

نمادها و نشانه های معماری ایرانی در مناطق مختلف باعث ایجاد هویت برای هر شهر و اقلیم خاص می شوند. نمادها می توانند عناصر کالبدی و شاخص های شکلی در بناها باشند که با در نظر گرفتن اقلیم و فرهنگ آن منطقه مورد استفاده قرار می گیرند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه نماد در معماری ایران با برسی گنبد و مکعب به جهت نمادشناسی و نشانه شناسی مبتنی بر هویت تدوین گشته است . در این بررسی توجه ما فقط به دانشی عمیق تر درباره آنچه که از حیث آفرینش ازلی و بی زمان است معطوف بوده است . هر معنای ظاهری و حسی ،معانی باطنی دارد و هر صورتی در ظهور باطنی آن که عبارت از ذات و ماهیت درونی آن است همراه می شود. درک معماری بدون یک سفر عاشقانه به زمینه های ذهنی و پنهان که درآن عقل و علم واحساس پیوندی تنگاتنگ خوردهاند ناممکن است .روش این تحقیق به صورت تحلیلی - توصیفی و شیوه گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای است . نتایج حاصله موید این مطلب است که هم اقلیم و هم فرهنگ در شکل گیری نمادها تاثیر بسزایی داشته است . مفاهیم و اصول معماری در طول تاریخ با فرهنگ یک سرزمین انتقال یافته و تسری می یابند، شکل معماری با تبعیت از ویژگی های محیطی و فلسفی به وجود می آید و عامل زمان، به علت ماهیت دگرگونسازی ساختار زندگی انسان، به عنوان رکن اصلی ، فضاهای جدید را شکل می بخشد، نشانه و نماد را می توان در کلیه پدیدههای به وجودآمده و تمدن بشری مشاهده کرد. معماری دارای دو رکن اصلی فرهنگی و علمی است و هر گاه در سیر زمان یکی از ارکان سست و ضعیف گردد، نتیجه حاصله ناکافی و ناتمام رشد می نماید. در این رشته (معماری)علم مهندسی و احساس خلاق، دو بال اساسی ابداع اثر بوده و احاطه و تسلط و توجه به هر دو زمینه از ضروریات پایه این علم و هنر می باشد.

گنبد، مکعب ، نماد، نمادشناسی ، فرهنگ ، فلسفه