هادی حکیمی - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ر یزیشهری دانشگاه تبر یز، تبریز، ا یران
رسا نوبهارقزلجه میدان - دانشجوی کارشناسی ارشد گرا یش مد یریت شهری دانشگاه تبر یز، تبریز، ا یران

طرح مسئله : دسترسی به حمل ونقل عمومی برای بسیاری از مردم، به ویژه ساکنین سکونتگاه های غیررسمی ، امری حیات ی است . با این حال، هزینه حمل ونقل عمومی می تواند مانع مهمی برای کسانی باشد که با مشکلات مال ی مواجه هستند. سیاست گذاران و مسئولان حمل ونقل باید در هنگام تعیین هزینه های حمل ونقل عمومی و اجرای برنامه هایی برای افزایش دسترسی به حمل ونقل عمومی ، نیازهای افراد و خانوادهها ی ساکن سکونتگاه های غیررسمی را در نظر بگیرند. با این حال، همه شهرها چنین برنامه هایی را اجرا نکردهاند، و حتی شهرهایی که چنین برنامه هایی را اجرا کردهاند، ممکن است به همه افراد نیازمند دسترسی مناسب نداده باشند. کلانشهر تبریز نیز با گسترش روزافزون سکونتگاههای غیررسمی مواجه است که دسترسی به سامانه های حمل ونقل عمومی را در این مناطق با مشکل مواجه ساخته است . هدف پژوهش : این مطالعه بررسی می کند که کدام عوامل در سیاست گذاری و اجرای طرحها در بهبود و شکل گیری سامانه های حمل ونقل بصرفه برای ساکنین سکونتگاههای غیررسمی منطقه ۱۰ کلانشهر تبریز می تواند مناسب باشد. روش پژوهش : پژوهش حاضر از نظر روششناسی ، توصیفی _تحلیلی با اهداف کاربردی بوده و روش تحقیق به صورت دادههای استخراجشده از پرسش نامه و با بهرهگیری از روش TOPSIS صورت گرفته است . نتایج پژوهش : براساس دادههای بدست آمده از معیارهای (مقرون بصرفه بودن، در دسترس بودن گزینه های حمل ونقل ، ایمنی و امنیت گزینه های حمل ونقل و ...) و ۳ گزینه جایگزین (مترو، LRT۱ و .(BRT۲ نتایج نشان می دهد که سامانه حمل ونقل عمومی در سکونتگاههای غیررسمی می توان از "مترو"با امتیاز ۴۷۱.۰، "اتوبوسهای سریع السیر" با امتیاز ۴۰۲.۰ و در نهایت از "قطار سبک شهری " با امتیاز ۰۶۰.۰ بهره برد.

حمل ونقل عمومی ، دسترسی به حمل ونقل عمومی ، سکونتگاه های غیررسمی ، کلانشهر تبریز، منطقه ۱۰