مرتضی تشکری قوژدی - استادیار دانشگاه جامع علمی کاربردی
علی معصومیان - استادیار دانشگاه جامع علمی کاربردی

افزایش جمعیت شهرها و افزایش فعایت های عمرانی باعث کاهش توان زیستی اکوسیستم های پیرامونی شهرها شده است . در سالیان اخیر با آشکار شدن شدت این نتایج مخرب زیست محیطی ،راهکارهایی جهت بهبود محیط زیست ارایه گردیده است . یکی از این راهکارها تعمیم اصول ارزیابی و مدیریت ریسک ، به مفاهیم محیط زیستی است . مقایسه روش ارزیابی پیامدهای زیست محیطی با روش حالات خطا و تجزیه وتحلیل تاثیرهای آن((FMEA نشان میدهد که روش اخیر برای شناسایی و کنترل پیامدهای محیط زیستی پروژه هایی که اجرای آنها قطعی است و یا در حال بهره برداری هستند؛ کارآمدتر است . در این مقاله سعی شده است پیامدهای محیط زیستی ساختمان های گروه دال در محورهای دهگانه توصیف پروژه، مصرف مواد و منابع ، بازیافت و بازچرخانی ، انضباط عملیات، انرژی ، پسماند ها، آلودگی ها، انتشار کربن ، خلاقیت های زیست محیطی و مدیریت زیست محیطی پروژه در دو مرحله ساخت و بهره برداری از این ساختمان ها با استفاده از روش ارزیابی ریسک محیط زیستی FMEA معرفی گردند. براین اساس جنبه های محیط زیستی فعالیت های این پروژه ها تعیین و پیامدهای هریک از آنها شناسایی و معرفی شده اند. این پیامدها عبارتند از: تخریب یا اتلاف منابع طبیعی ، انتشار گازهای گلخانه ای ، انتشار کربن ، آلودگی هوا، آلودگی آب، آلودگی خاک، آلودگی منظر، آلودگی صوتی ، آلودگی نوری ، تولید پسماند عادی ، تولید پسماند خطرناک و تولید نخاله ساختمانی . تدوین پیوست زیست محیطی برای ساختمان های گروه دال در شهر مشهد به استناد ”آیین نامه مدیریت و ساماندهی اثرات زیست محیطی پروژه های عمرانی ” مصوب شورای اسلامی شهر مشهد الزامی است . مقاله حاضر براساس آسیب شناسی بیش از بیست پیوست محیط زیستی پروژه های عمرانی تدوین شده است . در این مقاله تلاش شده است براساس تجارب بیش از یک دهه از پیوست نگاری محیط زیستی در شهر مشهد، چارچوبی روشمند برای ارزیابی و کنترل پیامدهای این پروژه ها در قالب پیوست محیط زیستی ارایه گردد.

ارزیابی پیامدهای محیط زیستی ، FMEA، ساختمان های گروه دال، ارزیابی ریسک محیط زیستی ، پیوست زیست محیطی پروژه های عمرانی