بررسی و مطالعه سیر تحول نظمیه در دوره پهلوی اول (از کودتای ۱۲۹۹ ه.ش تا جنگ جهانی دوم)

مقاله حاضر درصدد است تا به بررسی و مطالعه سیر تحول نظمیه در عصر پهلوی اول از زمان کودتای اسفندماه ۱۲۹۹ ه.ش تا جنگ جهانی دوم بپردازد. بدین منظور، ضمن بهره گیری از روش تاریخی به دنبال پاسخ گویی به این پرسش اساسی است که نظمیه در عصر پهلوی اول چه تحولاتی یافته است؟ یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که پس از کودتای سوم اسفندماه ۱۲۹۹ ه.ش، رضاخان تلاش نمود برای تحکیم قدرت خویش، تمام مراکز قدرت را یکپارچه نماید. بدین منظور، رضاخان با اخراج افسران سوئدی، محمد درگاهی را که در وفاداری به وی هیچ حدوحصری نمی شناخت، به ریاست نظمیه منصوب نمود. وی نیز زمینه را برای صعود نهایی رضاخان به سلطنت فراهم ساخت. پس از ایجاد سلسله پهلوی، رضاشاه با توجه به ماهیت نظامی-پلیسی حکومت خود، به تقویت نظمیه پرداخت. در این دوره، تحولات گوناگونی در رابطه با نظمیه رخ داد که تغییرات در ساختار و سازمان آن، تاسیس دانشکده افسری و آموزش نوین کارکنان، جذب امکانات مالی و افزایش تعداد کارکنان، تصویب قوانین جدید و غیره ازجمله آنها به شمار می رود. از این رهگذر است که یک سازمان نظمیه مملکتی که دارای تشکیلات و اصول نوین بود، برای نخستین بار در تاریخ ایران به وجود آمد.

Keywords:

نظمیه , رضاشاه , محمد درگاهی , محمدحسین آیرم , رکن الدین مختاری