هلما جهانتیغ - کارشناسی ارشد، گروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.
زهرا نیکمنش - دانشیار، گروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
ثنا نوری مقدم - استادیار، گروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

زمینه و هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر تاب آوری و اشتیاق تحصیلی دانش آموزان انجام شد.روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان مشغول به تحصیل در مقطع متوسطه دوم در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ بود که با روش نمونه گیری در دسترس، تعداد ۴۰ دانش آموز انتخاب و در دو گروه آزمایش (۲۰ نفر) و کنترل (۲۰ نفر) گمارش شدند. گردآوری اطلاعات با پرسش نامه تاب آوری کانر و دیویدسون (۲۰۰۳) و پرسش نامه اشتیاق تحصیلی فردریکس و همکاران (۲۰۰۴) انجام شد. گروه آزمایش برنامه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی را طی ۸ جلسه ۲ ساعته (۱ روز در هفته) دریافت کرد، اما برای آزمودنی های گروه کنترل هیچ مداخل های انجام نشد؛ در نهایت داده ها با روش های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس (تک متغیری و چندمتغیری) با نرم افزار آماری SPSS-v۲۶ تحلیل شد.یافته ها: یافته ها نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل از نظر تاب آوری (۴۸/۷۳=F، ۰۰۱/۰=P و ۶۹/۰=Eta) و اشتیاق تحصیلی ۱۴/۱۱=F، ۰۰۱/۰=P و ۳۷/۰=Eta) تفاوت معناداری وجود دارد و پس از اجرای برنامه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی، تاب آوری و اشتیاق تحصیلی بهبود یافته است.بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش به نظر می رسد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند در بهبود تاب آوری و اشتیاق تحصیلی سودمند باشد.

شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی, تاب آوری, اشتیاق تحصیلی, دانش آموزان