محمد غفاری فرد - دانشیار علوم اقتصادی، دانشگاه اهل بیت (ع)، تهران، ایران
سید حسین احساس - دانشجوی دکتری مدیریت صنعتی تولید و عملیات، دانشگاه گیلان، ایران

توزیع و تخصیص بودجه در تمام کشورها با رویکردهای تاکتیکی (سیاست محور) و رویکرد اقتصادی (برنامه محور)، بین مناطق و بخش های مختلف صورت می گیرد. بر اساس این مدل ها، در نظر گرفتن شعارهای انتخاباتی و مصالح عمومی، ملاحظات سیاسی و اقتصادی نیز مدنظر سیاست گذاران خواهد بود. از آن جا که اقتصاد اسلامی هم به مثابه یک نظام اقتصادی از دیدگاه اسلام پا به عرصه وجود گذاشته است ملاک ها و معیارهایی جهت توزیع بودجه بین مناطق و بخش های اقتصادی ارایه می نماید. این تحقیق در سال ۱۳۹۹ انجام شده و پس از انجام مطالعات و اجرای مصاحبه اکتشافی، مولفه های آن مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از روش تحلیل محتوا بر اساس متون اسلامی، معیارها و شاخص های لازم در توزیع بودجه مشخص شده و از منظر خبرگان (هشت نفر) میزان اهمیت هر معیار و شاخص در محیط نرم افزار اکسپرت چویس تعیین شده است. نتایج نشان می دهد،رعایت مصالح عمومی، کارایی و بهره وری و عدالت در توزیع منابع از جمله معیارهای کلی توزیع بودجه در اقتصاد اسلامی است که با شاخص ها فرعی آن با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی از دید خبرگان معیار کارایی و بهره وری (۵۰.۷ درصد)، معیار عدالت در توزیع منابع (۳۳.۶ درصد) و شاخص رعایت مصالح عمومی (۰،۱۵۱) امتیاز کسب نموده است. مقایسه عملکرد توزیع بودجه توسط شورای برنامه ریزی و توسعه استان ها در بین بخش های مختلف با میزان سهم هر معیار اسلامی از منظر خبرگان نشان می دهد که در توزیع بودجه توسط این شورا می بایست به امور بین نسلی و رعایت مصالح عمومی توجه بیشتری گردد.

بودجه, عدالت, کارایی, اسلام, تحلیل سلسله مراتبی