داریوش مهاجری
علیرضا منادی
رامین کفاشی الهی
مهرداد نشاط قراملکی

آسیب روده یکی از مهمترین اثرات سمی متوترکسات میباشد. هدف این مطالعهارزیابی تاثیر محافظتی کوئرستین بر آسیب روده باریک ناشی از متوترکسات درموش صحرایی میباشد. تعداد ۳۶ سر موش صحرایی نر ویستار بهطور تصادفیبه چهار گروه برابر تقسیم شدند. گروه اول شاهد سالم بود. به گروه دوم فقط کوئرستین (mg/kg۱۵ ) بهطور داخل صفاقی بهمدت ۱۵ روز متمادی تزریق شد. به گروه سوم تک دوز متوترکسات (mg/kg۲۰) در روز پانزدهم به طور داخل صفاقی تزریق شد. به گروه چهارم علاوه بر متوترکسات، کوئرستین نیز تا زمانمعدومسازی موشها تزریق شد. همه موشها ۴ روز پس از تزریق متوترکساتجهت آسیبشناسی بافتی و ارزیابی فعالیت تام آنتیاکسیدانی سرم و مقادیر بافتیگلوتاتیون احیاء، مالوندیآلدئید، سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، گلوتاتیونپراکسیداز و گلوتاتیون ردوکتاز آسانکشی شدند. در مشاهدات ریزبینی، ژوژنومگروه تیمار با متوترکسات، کوتاه و کندشدگی شدید پرزها، ارتشاح سلول هایآماسی، خونریزی زیر غشاء پایه و نکروز سلولهای پوششی را نشان داد، درحالیکه کوئرستین آسیب ژوژنوم را کاهش داد. فعالیت تام آنتی اکسیدانی سرم ومقادیر گلوتاتیون احیاء، سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، گلوتاتیون پراکسیداز وگلوتاتیون ردوکتاز در گروه تیمار با متوترکسات کاهش یافت ولی به طور معنی داری (P=۰/۰۰۰) در گروه تیمار با کوئرستین و متوترکسات افزایش یافت. کوئرستین مقدار مالوندیآلدئید را که در اثر تیمار با متوترکسات افزایش یافته بود بهطور معنی داری (P=۰/۰۰) کاهش داد. نتایج نشان داد کوئرستین با خواص آنتیاکسیدانی خود روده باریک موشهای صحرایی را از آسیب ناشی ازمتوترکسات محافظت کند.

متوترکسات