محمد اجزاء شکوهی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد
اکبر اسمی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد

با توجه به رشد فزاینده شهرنشینی در ایران و روند گسترش تصاعدی فیزیکی شهرها و حاد شدن مشکلات زیست محیطی، اجتماعی و روانی در حال حاضر موضوع برنامه ریزی برای گذران اوقات فراغت و توسعه وتجهیز فضاهای تفریحی گردشگری در مقیاس درون شهری و برون شهری به ضروریات اجتماعی تبدیل شده - است. به علت وجود موانع ساختاری، مدیریت و برنامه ریزی گردشگری مانند عدم هماهنگی و تعامل میاننهادهای مسوول برنامه ریزی شهری و توسعه گردشگری از یک سو و فقدان درک درست اثرات کاربردی فراغتی تفریحی بر دیگر کاربری های شهری در چارچوب طرح های توسعه شهری از سوی دیگر، اهمیت -بازنگری در سیاست های شهری را ضروری می سازد. انسان ها در درون شهرها کار و زندگی می کنند، شهرها هموراه و در طول اعصار مختلف، ریشه فرهنگ، تاریخ، هنر و سننبوده اند. در واقع شهرها همواره و در طول اعصار مختلف، ریشه فرهنگ، تاریخ، هنر و سنن بوده اند. در واقع شهرها محل تولد جوامع در یک تکامل دائمی هستند. در این پژوهش تلاش شده است تا با بررسی مناطق و پتانسیل های طبیعت گردیکشور، بسترها و فرصت های موجود مضجع شریف رضوی در این شهر، بررسی گردد. پر واضح است کهپرداختن به این موضوع، به هیچ عنوان نه تنها از ارزش و جایگاه والای مذهبی مشهد مقدس نمی کاهد، بلکهمی تواند به عنوان بسته ای در تکمیل برنامه سفر زائران و مجاوران حریم رضوی، نقش کلیدی را ایفا کند. هم چنین تلاش شده تا با مرور ادبیات گردشگری شهری، ارتباط عملکردی آن با اکوتوریسم مورد بررسی قرار گرفته و نقش زیرساخت های مختلف ارتباطی، رفاهی و خدماتی در تقویت این پیوند، مورد واکاوی قرار گیردتا فعالیت های گردشگری به صورتی مثبت و موثر، مورد اهمیت و توجه واقع شود. شهر مشهد به دلیل وجودحرم مطهر امام رضا)ع( و موقعیت جغرافیایی جمعیتی و اداری خود از دیرباز بزرگ ترین کانون زیارتی گردشگری کشور بوده است. در حال حاضر هر ساله حدود 02 میلیون نفر زائراز این شهر دیدن می کنند. پیش - بینی می شود در سال 0022 جمعیت زائرین به حدود 02 میلیون نفر برسد.

گردشگری شهری،