محدثه جهانتیغ - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته آگروتکنولوژی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
مهدی دهمرده - گروه زراعت، دانشگاه زابل، زابل، ایران
احمد غلامعلی زاده - گروه خاکشناسی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
سمیه شهرکی - گروه شیمی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
عیسی خمری - گروه زراعت، دانشگاه زابل، زابل، ایران

استفاده از کلات ­کننده ها از شیوه های موثر در کاهش سمیت عناصر سنگین می­باشد؛ بنابراین پژوهشی به منظور بررسی توانایی گیاه­­پالایی موراله در حضور کلات­کننده های EDTA و PIOA انجام شد. این پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۹۹-۹۸ در دانشگاه زابل اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کلات­کننده های EDTA و PIOA در چهار سطح (صفر، ۰/۵، ۱ و ۱/۵) به ترتیب به عنوان عامل اول و دوم و کادمیوم در سه سطح (صفر، ۱۵ و ۳۰) به عنوان عامل سوم بودند. بر اساس نتایج به دست آمده بیشترین میزان کلروفیل a (۸۷۸/۳۳میلی­گرم بر گرم) و کارتنوئید (۶۵۵/۶ میلی­گرم بر گرم) مربوط به تیمار ۱/۵ میلی­گرم در کیلوگرم EDTA و بیشترین میزان کلروفیل b (۷۵۲ میلی­گرم بر گرم) مربوط به تیمار ۰/۵ میلی­گرم در کیلوگرم PIOA در خاک فاقد کادمیوم بود که نسبت به شاهد به ترتیب حدود ۳/۷۵، ۱۰/۱۵ و ۱۳/۵۲درصد افزایش نشان دادند. بیشترین کادمیوم اندام هوایی (۸/۵۷ میلی­گرم بر کیلوگرم) و کادمیوم ریشه (۴۰/۰۳ میلی­گرم بر کیلوگرم خاک زراعی) مربوط به تیمار حاوی ۱/۵ میلی­گرم در کیلوگرم کلات­کننده EDTA و بیشترین کادمیوم خاک (۱/۱۹۰ میلی­گرم بر کیلوگرم) مربوط به تیمار ۰/۵ میلی­گرم در کیلوگرم EDTA و خاک دارای ۳۰ میلی­گرم بر کیلوگرم کادمیوم به گونه ای که نسبت به شاهد حدود ۸۳/۴۴ درصد افزایش نشان داد. می­توان چنین نتیجه گرفت که گیاه موراله در حضور کلات­کننده EDTA در خاک زراعی بخوبی عمل گیاه­ پالایی را انجام داده و موجب کاهش کادمیوم خاک گردد.

اندام هوایی, فلزات سنگین, کادمیوم ریشه, کلروفیل