فروغ سلیمی - گروه بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
مجتبی بنیادیان - گروه بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، پژوهشکده بیماری های مشترک، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
حمداله مشتاقی - گروه بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، پژوهشکده بیماری های مشترک، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

مقدمه: یرسینیا انتروکولیتیکا باکتری بیماری زای غذازاد است. شیر خام و پنیر سنتی ممکن است به این باکتری آلوده شوند. هدف این مطالعه، ارزیابی آلودگی شیر خام و پنیرهای سنتی در استان چهارمحال و بختیاری به باکتری یرسینیا انتروکولیتیکا بود.مواد و روش ها: تعداد ۱۰۰ نمونه شیر خام و ۵۰ نمونه پنیر سنتی از کارخانجات فرآورده های لبنی و مراکز جمع آوری شیر و مغازه های عرضه کننده پنیر سنتی به طور تصادفی در پاییز ۱۴۰۰ اخذ شد. برای جداسازی باکتری غنی سازی اولیه در محیط تریپتی کیز سوی براث (TSB) انجام شد. سپس از محیط سفسولودین ایرگازان نووبیوسین (CIN) برای شناسایی پرگنه های مشکوک استفاده شد. آزمون های بیوشیمیایی شامل اندول، متیل رد، وگس پروسکوئر، سیترات، اوره آز و همچنین تولید H۲S روی پرگنه های مشکوک به یرسینیا انتروکولیتیکا انجام شد. برای تشخیص ژن های حدت Ail و Yst از آزمون PCR استفاده شد. تعیین مقاومت میکروبی جدایه ها به روش دیسک انتشاری روی محیط مولرهینتون آگار انجام شد.نتایج: براساس نتایج، از ۱۰۰ نمونه شیر خام، ۴ نمونه (۴ درصد) و از ۵۰ نمونه پنیر سنتی تازه، ۱ نمونه (۲ درصد) آلوده به باکتری یرسینیا انتروکولیتیکا بودند. در بین ۵ جدایه، ۱ جدایه حامل ژن Yst، ۳ جدایه حامل ژن Ail و ۱ جدایه واجد هر دو ژن بودند. نتایج آزمون آنتی بیوگرام جدایه های یرسینیا انتروکولیتیکا نشان دادند بیشترین مقاومت را به آنتی بیوتیک های جنتامایسین، تریمتوپریم، سیپروفلوکساسین و سولفامتوکسازول داشتند.بحث و نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این مطالعه نشان دادند شیرهای خام و پنیرهای سنتی، آلوده به باکتری یرسینیا انتروکولیتیکا واجد ژن های حدت بودند که در برابر برخی از آنتی بیوتیک های رایج مقاوم بودند و می توانند سلامت مصرف کنندگان را تهدید کنند.

شیر خام, پنیر سنتی, یرسینیا انتروکولیتیکا, ژن های حدت, مقاومت آنتی بیوتیکی