آزاده محمدی گلرنگ - دکترای محیط زیست- آلودگی محیط زیست، رئیس اداره مطالعات و پژوهش شهرداری رشت

در کشورهای درحال توسعه نظیر ایران که تمهیدات جامعی در خصوص تصفیه فاضلاب ها صورت نپذیرفته، دفع فاضلاب در رودخانه ها بعنوان روشی برای دفع آن می باشد. این پدیده سبب تبدیل رودخانه ها به فاضلابروهای روباز می گردد که منجر به ایجاد بوی نامطلوب و آلودگی هوا در حاشیه رودخانه شده و جمعیت کثیری از انسان های ساکن در این نواحی را متاثر می سازد. هدف از این مطالعه، اندازه گیری گازهای مولد بو و بررسی اثرت آن ها در رودخانه گوهررود رشت به عنوان یکی از آلوده ترین رودخانه های فاضلابروی جهان بر جوامع انسانی اطراف می باشد.در این تحقیق شناسایی و اندازه گیری گازهای مولد بوی این رودخانه فاضلابرو با نمونه برداری و آنالیزآزمایشگاهی گازهایی نظیر سولفیدهیدروژن، آمونیاک و مرکاپتان ها در اولین مکان بهره برداری انسانی مجاور رودخانه، در ۱۰ ایستگاه تعیین شده در نقاط پرتردد شهری و با ۳بار تکرار در برداشت نمونه ها در هر ایستگاه، تحت متد-جهانی NIOSH انجام شد. در ادامه دیدگاه ها، نگرش و وضعیت جسمانی و روحی و روانی حاشیه نشینان این رودخانه که تحت تاثیر بوی نامطلوب رودخانه قرار دارند، مورد بررسی مقایسه ای با ساکنان دور از این رودخانه قرار گرفته است و بدین منظور در جامعه حاشیه نشینان رودخانه از ۴۲۰ پرسشنامه و در جامعه دور از رودخانه ۱۱۵ پرسشنامه توصیفی که هریک محتوی ۷۶ سوال بود استفاده شد و نتایج با بررسی اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه مورد تحلیل قرار گرفت و ارتباط بین برخی متغیرها با استفاده از نرم افزار SPSS آنالیز شد.با توجه به برداشت های میدانی و بررسی های آزمایشگاهی در خصوص گازهای مولدبو، سولفیدهیدروژن عامل اصلی ایجاد بو در این رودخانه است. نتایج حاصل از بررسی مقایسه ای اثرات بوی نامطبوع در جوامع نزدیک و دور از این رودخانه بیانگر این است که علائم بالینی، علائم اضطرابی و اختلال خواب، اختلال در کارکرد اجتماعی و علائم افسردگی جوامعی که در معرض بوی نامطبوع این رودخانه فاضلابرو می باشند به-طور معنی داری بالاتر از جوامعی است که در معرض بو نمی باشند(p<۰.۰۵).بررسی تطبیقی نتایج بدست آمده حاکی از این است که کیفیت زندگی با درنظرگرفتن میزان سلامت، آرامش، لذت و رضایت(اقتصادی و محیطی)، اختلاف معناداری مابین جوامع نزدیک و دور از این رودخانه نشان می-دهد(p<۰.۰۵)، به نحوی که ساکنان نواحی نزدیک و افرادی که در معرض بوی نامطبوع رودخانه گوهررود هستند با درنظرگیری جمیع موارد ذکرشده،کیفیت نامطلوب تری از شرایط زندگی در محیط پیرامون این رودخانه فاضلابرو عنوان داشته اند.

گوهررود، رودخانه، رشت، بوی نامطبوع، آلودگی هوا