تهمینه پارسایی
سیدمحمدعلی ایازی

توسیع معنایی الفاظ قرآن از روشهای تفسیری قرآن کریم است که در آنمفسر میکوشد از همه ظرفیتهای معنایی الفاظ بهره برده، و تفسیری مطابق بانیاز عصر و زمان ارائه دهد. این شیوه بیشتر در تفاسیر علمی، اجتماعی، فلسفی ، وعرفانی نمود یافته است؛ و بیانگر بعدی از ابعاد اعجاز بیانی قرآن است . البته دراین روش ممکن است معانیای از الفاظ ارائه شود که در زمان نزول قرآن قابلدرک نبوده است؛ لذا موافقان و مخالفانی دارد. هرچند مخالفان را نمیتوان در یکدسته قرار داد، ولی از جمله ادله مشترک آنان میتوان به ضرورت درک معانیقرآن برای مردم عصر نزول، مخالفت این شیوه با فصاحت و بلاغت قرآن و نیز بااهداف هدایتی- تربیتی آن، عدم کاربرد این روش در سیره صحابه پیامبر (ص)، وتبدیل تدریجی توسعه معنا به تحول معنا اشاره کرد. در این مقاله سعی بر آن استضمن تبیین ادله فوق، به نقد و تحلیل آنها پرداخته شود.