زهرا موسوی کاهانی - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
محمد فاضلی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
محمود مهدوی دامغانی - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

بنیان بسیاری از اساطیر بر تقابل گزارده شده است. اسطوره ها از دگرگون سازی اندوه و شادی، عشق و نفرت، یاس و امید، ترس و شهامت، شکر و ناشکری و یا خشم و فروخوردن آن بر ذرات هستی سخن می گویند و بدین گونه آدمی را در بازشناسی خیر از شر یاری می رسانند در اساطیر دینی، جانورانی چون کبوتر، هدهد، خروس، اسب، خفاش، گوسفند، مورچه، منزلت یافته اند و در مقابل عناصری مثل کلاغ، سگ، خوک، مار، افعی، الاغ، مارمولک، موریانه، منفور یا مهجور گذشته اند. تصویر اساطیری هر حیوان، نقش نمادین آن را در ادبیات دینی بازگو می کند. این تقابل ها به منظور ارزش گذاری معارف و شعائر دینی بیان شده اند. چینش و پردازش اطلاعات این پژوهش در تفاسیر مهم فارسی تا قرن ششم، به شیوه توصیفی و تحلیلی صورت گرفته است.

جانوران، اساطیر دینی، تفاسیر فارسی، کارکرد اسطور