عبدالمهدی سعادت - دانشجوی دکترای معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد پروفسور حسابی تفرش
میترا کلانتری - استادیار گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد پروفسور حسابی تفرش

آرمان شهر، مدینه فاضله و بهشت زمینی ای است که فیلسوفان در نظر دارند به واسطه آن و با نگاهی جامع، کامل و دقیق، شرایط نابسامان بشر را تبدیل به شرایط قابل زیست و مناسب نمایند. بشر و مردمی که به فکر زندگی بهتر بوده، و به دنبال تحول در شرایط فعلی هستند، قدرت تغییر آن را ندارند، اما فیلسوفان، متفکران و عالمان، با تعقل و تفکر و تفقه، مبانی فکری این مسیر را تدوین می نمایند. پژوهش پیش رو در پی مقایسه آرای توماس مور و نیکولو ماکیاولی در باب آرمان شهر، دسته بندی نظرات آن ها و مشخص کردن تفاوت ها و شباهت ها می باشد. علت انتخاب این موضوع، همزمانی دوره زندگی آن ها، الگو قرار گرفتن تفکر آن ها در سده های بعد از خودشان و نقصان و کمبود در مقایسه آرای این دو متفکر مشهور، در منابع چاپ شده بود. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش، از نوع توصیفی - تحلیلی می باشد. روش جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و اسنادی است. با تحقیقات انجام شده برای این پژوهش، نتایجی به دست آمد که مهم ترین آن از این قبیل است: شرایط نابسامانی در اروپای آن عصر حاکم بود. از طرفی نگاه خشک و بی انعطاف کلیسا در قرون وسطی، باعث ایجاد یک دل زدگی از شرایط قبلی در جوامع اروپایی آن دوران شد؛ توماس مور و نیکولو ماکیاولی از اندیشمندانی بودند که هرکدام با توجه به وضع موجود راه رهایی را، در نظریات آرمان شهرگرایانه خود برای ایجاد یک جامعه آرمانی ارائه دادند. اما همان طور که بررسی شد این دو نظریه در اکثر ساحت ها متفاوت و گاها مخالف هم هستند.

آرمان شهر، اتوپیا، توماس مور، شهریار، نیکولو ماکیاولی.