مرضیه هومانی راد - هیات علمی گروه معماری، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران

کتابخانه ها به عنوان نهادی اجتماعی ، همیشه بازتابی از شرایط حاکم بر جامعه ی خود بودهاند به طوری که مطالعه ی تاریخ کتابخانه ها، راهی برای تجلیل تاریخ گذشته ی جوامع است . علی رغم غنای فرهنگی به مفهوم سنتی آن، میزان مطالعه در کشور ما در سطح بسیار پایینی قرار دارد و این امر حکایت از عدم تشویق صحیح مردم، به ویژه کودک و نوجوان به کتاب و کتابخوانی و معرفی فعال فضاهای کتابخانه ای و مرتبط با آن دارد. لذا معماری به عنوان عنصری تاثیرگذار می تواند به چگونگی رابطه نوجوان و کتابخانه و چگونگی رشد فکری او موثر باشد. در بررسی معنای لغوی کتابخانه ، صرفا به مکانی برای جمع آوری کتاب و نشریات اشاره شده است و ارتباط آن با اجتماع کمرنگ تلقی می شود.تصور اینکه فضای آموزشی فقط درون ساختمان است منسوخ شده و می بایست تغییر یابد. بر اساس نظریه ی الوین تافلر و ژان پیاژه آموزش در نهاد جامعه وابسته به ایجاد فضاهای خلاقانه ای است که معماری بایستی این حلقه مفقوده را پوشش دهد. تحقیق حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای و مشاهده انجام شده است . نتایح تحقیق نشان می دهد ضعف فاحش معماری کتابخانه ای کشور یکی از علل مهمی بر عدم جذب فعال نوجوانان به حضور در کتابخانه هاست تا در پی آن ارتباط متقابل کتابخانه و اجتماع صورت گیرد و بهره برداری دو جانبه از هر یک فراهم شود. در این مقاله به اختصار به معرفی فضاهای بهینه معماری کتابخانه ای بر اساس دوران جدید آموزش نیز پرداخته شده است .

معماری کتابخانه ، نوجوانی ،اجتماع،آموزش.