سیدکمال هاشمی - دکترای معماری منظر، گروه معماری، مدرس موسسه آموزش عالی غی ر انتفاعی-غیر دولتی رشدیه، تبریز، ایران
علی یوسفی - دانشجوی ارشد مهندسی معماری ، موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی-غیر دولتی رشدیه، تبریز، ایرا ن

نقش نور یادآور معنا در فضاهای معماری بوده و همواره نقش به سزایی در فضاهای معماری ایفا کرده است . این ویژگی در معماری فضاهای مذهبی به ویژه در مساجد،جلوه گر شده است . از گذشته تا کنون در مساجد و اماکن مذهبی ، معماران به نور و نحوه تابش و انعکاس نور به داخل فضا توجه ویژه داشتند و این امر موجب ایجاد حسی عرفانی در فضاهای مذهبی بوده است . فرضیه تحقیق بیان می کند که پدیده های بر گرفته از آیات قرآنی ،تقابل بین نور و تاریکی و گذر از تاریکی به نور است و در بسیاری از آیات از کلمه نور استفاده گردیده که به عنوان یکی از مصداق های با ارزش در معماری ایرانی مورد استفاده قرار گرفته شده است . روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و بوده و سعی در آن شده با مطالعات میدانی و حضور در محدوده ی تحقیق و مطالعات کتابخانه ای ، بررسی اسناد تصویری و نمونه ی موجود و تحلیل و مقایسه ی آن، در نهایت به پژوهش انجامیده. در این پژوهش اول به بررسی نقش نوردر مساجد ایرانی خواهیم پرداخت و در مرحله بعدی به بررسی نور باتوجه به مفاهیم و تفاسیر و نگرش قرآنی برشکل گیری و معماری مسجد شیخ لطف االله اصفهان خواهیم پرداخت .

آیات قرآن ، مساجد ایرانی ، مسجد شیخ لطف االله، نور