آذین عزیزنصرتی - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی معماری، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران.
کارن فتاحی - استادیار، گروه معماری، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران

امروزه یکی از موضوعات مهم در زمینه ارتباط انسان و محیط که طراحان به آن توجه بسیاری می کنند، حس تعلق مکان می باشد. مکان عنصر اصلی هویت ساکنین و احساس تعلق یکی از عوامل مهم برای ارزیابی عوامل روانشناختی هویت انسانی است . از این رو با توجه به اهمیت احساس تعلق مکان در بحث طراحی محیط ، مقاله حاضر سعی در ارزیابی این احساس در یکی از فضاهای انسانساخت (مجتمع های مسکونی ) داشته که به روش توصیفی - تحلیلی (پیمایشی ) انجام گرفته است . روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش کتابخانه ای و میدانی است و ابزار گردآوری اطلاعات در آن پرسشنامه محقق ساخته است . این پرسشنامه به روش روایی صوری و پایایی آلفای کرونباخ به میزان ۹۱۹/۰تایید شد. به منظور تجزیه و تحلیل دادههای گردآوری شده از آزمونهای مقایسه میانگین و t تک نمونه ای در نرم افزار SPSS استفاده شده است . نتایج حاکی از آن داشت که سطح احساس تعلق مکانی در بین ساکنان مجتمع های مسکونی شهر ایلام به صورت کلی با میانگین (۲۶۸/۲) و مولفه های آن یعنی ادراکی شناختی با میانگین (۳۴۷/۲ )، محیطی - کالبدی با میانگین (۲۲۹۲) و عوامل اجتماعی با میانگین ( ۲۷۶/۲) پایین تر از حد میانگین (۳) قرار دارند. بنابراین می توان نتیجه گرفت در طراحی مجتمع های مسکونی شهر ایلام مولفه های احساس تعلق مکانی چندان مورد توجه نبوده است و ساکنان به محل زندگی خود احساس تعلق بالایی ندارند.

حس مکان، حس تعلق به مکان، مجتمع های مسکونی ، شهر ایلام.