آذین هادی زاده - پژوهشگر دوره دکتری معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی،تهران، ایران.

ادراک حسی یکی از موضوعات موردبحث در علوم انسانی ازجمله فلسفه و روانشناسی است . با توجه به این که وجود انسان در مواجهه با کالبد و فضای معماری موضوعی کلیدی است ؛ به نظر می رسد که تامل در فهم جایگاه و اهمیت ادراکات حسی او به عنوان پایه ای ترین عنصر ارتباطی با معماری دارای ضرورت است . این در حالی است که فهم این مدل ارتباطی میان دو مقوله ی مطرح انسان و معماری مستلزم پاسخ به پرسش اصلی در این مقاله است ؛ نقش ادراکات حسی در مواجهه ی انسان با پدیده معماری و شناخت فضا تا چه اندازه دارای اهمیت است ؟ این مقاله سعی دارد با بررسی اسناد کتابخانه ای و به روش تحلیل محتوایی ، ضمن مروری اجمالی و دسته بندی آراء فلاسفه ، با شناسایی نظرات موافق و مخالف و تحلیل موضع گیری دیدگاهها، مدلهایی برای نحوه برخورد ایشان با مقوله ی ادراک حسی ارائه دهد. در جریان این جستجو روشن می شود در آراء فلاسفه موافق ، ادراک حسی نقش مهم و کلیدی در امر شناخت دارد. درنقطه مقابل ، دیدگاه فلاسفه مخالف قرار دارد که در امر شناخت برای ادراک حسی ارزش زیادی قائل نبوده اما به طور مطلق این موضوع را رد نمی کنند بلکه در سلسله مراتب رسیدن به شناخت جایگاه پایین تری برای آن قائل می شوند. در خاتمه نیز سعی شد با استخراج کلیدواژههایی از آرا فلاسفه و قیاس آنها با برخی کلیدواژههای مطرح معماری مدلی برای فهم میزان اهمیت ادراک حسی در مواجهه انسان با محیط ارائه گردد.

ادراک حسی ، فلسفه ، معماری ، فضا، محیط .