المیرا ابراهیمی - هیات علمی، مرمت و احیا بناهای تاریخی ، گروه هنر و معماری دانشگاه پیام نور ،تهران، ایران
سولماز احمدی باروق - هیات علمی، مهندسی معماری ، گروه هنر و معماری دانشگاه پیام نور، تهران،ایران

این پژوهش به دنبال شناخت و گونه شناسی پوشش های تخت چوبی در سقف خانه های قدیمی شهر زنجان انجام می شود. دستیابی به روشهای اجرایی و جزئیات ساخت سنتی این نوع پوشش ها، علاوه بر توسعه دانش فنی ، مبنای قابل اتکایی برای کمک به مرمت اصولی تر بناهای تاریخی ایجاد می کند. مطالعات پیش رو به روش گردآوری نمونه های موردی از طریق مطالعات میدانی و برداشت مستقیم و ترسیم جزئیات اجرایی از پوشش های تخت در خانه های سنتی و تاریخی شهر زنجان انجام شده است و اطلاعات حاصل از این مطالعات میدانی به صورت تحلیل و گونه شناسی استخراج شده است . در نهایت بر اساس یافته های این پژوهش می توان پوشش های تخت در بناهای شهر زنجان را به چهار گونه کلی تفکیک نمود؛ گونه اول شامل پوشش های عریان می شود که تیرهای چوبی بدون تزیین و به صورت عریان به کار برده شده و قابل مشاهده هستند. گونه دوم شامل اجرای لایه ای از گچ بر روی تیرهای چوبی است که به شکل ساده و بدون تزیین مشاهده می شوند. گونه سوم شامل پوشش های کاذبی است که به شکل تخته کوبی اجرا می شود ولی جلوه جاوه تزیینی ندارند و در نهایت گونه چهارم که بسیار با اهمیت است شامل پوشش های تزیینی است که یک پوشش چوبی یا فلزی با اتصالات و قاب بندی های چوبی بر روی تیرها ایجاد می شود و در اصطلاح به آن لمبه کاری گفته می شود. در اصل این نوع پوشش به صورت یک سقف کاذب عمل می نماید و علاوه بر ایجاد زیبایی به عنوان عایق نیز عمل می کند. در بخشی از این پژوهش به بررسی نحوه ساخت و جزییات اجرای لمبه کوبی ها پرداخته شده است و به طور کلی می توان گفت لمبه کوبی رایج ترین و با اهمیت ترین نوع پوشش تخت در خانه های سنتی شهر زنجان می باشد.

خانه های سنتی زنجان، پوشش تخت ، لمبه کوبی ، گونه شناسی سقف تخت