عطا واحدی - پژوهشگردکتری تخصصی معماری و مربی گروه معماری دانشگاه آزاداسلامی واحدپیرانشهر آذربایجان غربی ایران

رشد شتابان شهرنشینی و مشکلات ناشی از آن در دهه های اخیر، نگاه برنامه معماران و برنامه ریزان شهری را به مباحث پایداری و توسعه پایدار معطوف داشته است و در این بین محله به عنوان هسته اصلی توسعه شهری از نظام رسمی برنامه ریزی به دور مانده و محلاتی شکل گرفته اند که به لحاظ رعایت اصول و قواعد با اهداف توسعه ی پایدار شهری در تضاد قرار گرفته اند. مناطق گوناگون شهری از نظر گونه شناسی معماری مجتمع های زیستی ، همسان نیستند و از تنوع بسیاری برخوردارند. بدنبال تغییرات و تحولات در بافت ساختمان های شهری دوران معاصر و جایگزین شدن بافت ساختمان های شهری جدید به جای محیط های شهری قدیم ، نقش و جایگاه ساختمان محلات شهری از اهمیت ویژه ای برخوردار شده است . روند شکل گیری ساختمان های محله های قدیمی که در طول دوره ای طولانی شکل گرفته بودند، به گونه ای بوده که در پاسخگویی به نیازهای فردی و اجتماعی ساکنین از کارایی لازم برخوردار باشند. اما به نظر می رسد امروزه دگرگونی در عوامل مختلف اقتصادی ، اجتماعی ، زیست محیطی و کالبدی شهر، به طور عام، و در محله های قدیمی به طور خاص، اثرات منفی قابل توجهی بر کارایی آنها در پاسخگویی به نیاز های ساکنین داشته است . شتاب پذیری مناسبات نوین اقتصادی و اجتماعی بار سنگینی را بر ساختار ساختمان و بافت تاریخی و کالبدی شهر وارد کرده و منجر به ظهور مفاهیم جدیدی از فضاهای شهری شده بطوریکه تفاوت آشکار آن با فرهنگ زمینه و خاستگاه اجتماعی حاضر، منطق ارگانیک رشد و توسعه و کیفیت زندگی شهری را از بین برد. در این تحقیق ساختمان های محله های مناسب برای سکونت و فعالیت ، متناسب با معماری و توسعه پایدار برای محلات مهاباد تصور شد و مطالعه در راستای توسعه معماری پایدار ساختمان های محله انجام گرفت .

معماری پایدار، توسعه پایدار، شاخص توسعه ، ساختمان، محلات شهری ، مهاباد