بتول نعمتی کچایی - دکترای فلسفه هنر دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران

اصول معماری پایدار که همان حفظ انرژیهای طبیعی ، کاهش استفاده از سوختهای فسیلی و همزیستی با محیط و اقلیم است باید مد نظر طراحان و فعالان عرصه معماری قرار گیرد. قدری تامل در معماری پایدار و اصول آن ما را به معماری بومی (مربوط به گذشته ) این سرزمین خواهد رساند، چرا که معماران این سرزمین در اقلیم های مختلف توانسته اند بهترین هماهنگی را با محیط ایجاد کنند و با استفاده از محدودیت ها و امکانات بستر طرح بهترین شرایط زیستی رابرای کاربران فراهم خود سازند. معماری گیلان یکی از نمونه های موفق معماری بومی است که چنان با ظرافت با طبیعت درآمیخته است که گویی جزئی از بستر و محیط طبیعی است . این درآمیختگی با بستر و توجه به قابلیتها و محدودیت های آن باعث همسو شدن معماری بومی گیلان و معماری پایدار شده است . چنان که تمیز نمودن آنها از هم بسیار دشوار می نماید. عدم انطباق برخی از مصالح با اقلیم ،برهم خوردن سیما و منظر شهری ،عدم مطابقت مصالح با استانداردهای معمول از جمله عواملی است که می توان بر شمرد.با توجه به ویژگی های معماری پایدار ،اهمیت شناخت دقیق مصالح ساختمانی و داشتن ملاکی برای انتخاب صحیح آنها ضروری به نظر می رسد.توجه به معماری بومی و شناساندن اصول نهان معماری پایدار در آن یکی از راهکارهای مفید در جهت شناساندن معماری پایدار می باشد، چرا که توجهی دوباره را به معماری بومی معطوف خواهد نمود و از طریق آن مباحث معماری را به مباحث روز بین الملل نزدیک خواهدکرد. مسلما معماری بومی در زمان و مکان خودشپایدار بوده است و تقلید صرف از آن، امری بیهوده است . در این مقاله استخراج ویژگی های نهان معماری پایدار در معماری بومی گیلان مد نظر می باشد. معماری بومی شمال کشور، تحت تاثیر اقلیم و در جهت بهره گیری از عناصر مفید اقلیمی و با استفاده از مصالح بومی تجزیه پذیر شکل گرفته است . به عبارت دیگر میتوان با توجه به شاخصهای توسعه پایدار، معماری بومی شمال ایران را همراستا با اهداف و اصول توسعه پایدار دانست .

معماری پایدار، معماری بومی ، معماری گیلان، طراحی پایدار