شیرین سادات حسینی خوراسگانی - دانشجوی کار شناسی ارشد معماری داخلی ، گروه معماری ، مرکز تحقیقات افق های نوین در معماری و شهرسازی ، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی ، نجف آباد، ایران
اندیشه آریانا - استادیار، گروه معماری ، مرکز تحقیقات افق های نو ین در معماری و شهرسازی ، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی ، نجف آباد، ایران

فضاهای آموزشی ، برای دانش آموزان و دانشجویان به عنوان فضایی برای یادگیری و پرورش استعدادها و توانایی هایشان، از اهمیت بسیاری برخوردار است . لذا پرداختن به عوامل موثر در بهبود کیفیت طراحی فضاهای آموزشی نه تنها منجربه ارتقا سطح یادگیری دانش آموزان می شود، بلکه بستری مناسب در جهت رشد و شکوفایی خلاقیت و توانایی های آنها را نیز فراهم می سازد. بر اساس مطالعات انجام شده در حوزهی روانشناسی ، هوش دیداری _فضایی ، یکی از مولفه های مهم در ارتقا خلاقیت و فرآیند یادگیری دروس تجسمی است . این توانایی ارتباط تنگاتنگی با ادراکات بصری انسان دارد. به این منظور، پژوهش حاضر در تلاش است تا عوامل و مولفه های موثر در ارتقا کیفیت و ترجیحات بصری در طراحی فضاهای آموزشی به منظور ارتقا هوش دیداری _ فضایی دانش آموزان را روشن سازد. این پژوهش با روش توصیفی _تحلیلی انجام شده است . و بخشی از اطلاعات پژوهش از طریق مطالعات کتابخانه ای و بخش دیگری از آن از طریق مصاحبه و پرسشنامه گردآوری شده است . نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که چهار مولفه ی مهم و تاثیرگذار در ترجیحات بصری کاربران از یک فضای آموزشی به منظور ارتقا توانایی فضایی کاربران به ترتیب اهمیت عبارتند از : خوانایی ، رازآمیزی ، پیچیدگی و انسجام. که مهمترین مضامین عملیاتی این چهار مولفه به ترتیب اهمیت عبارتند از (خوانایی : استفاده از مصالح با رنگ روشن در مسیرهای ارتباطی ، استفاده از فضاهای باز و شفاف به منظور ایجاد وسعت دید، استفاده از نقاط و نشانه های کانونی ، استفاده از ریتم و تکرار منظم در چیدمان)، (رازآمیزی : دسترسی بصری مبهم ، تنوع در چیدمان، رنگ ، بافت ، شکل و ابعاد، ریتم و تکرار نامنظم در شکل و ابعاد) (پیچیدگی : تنوع در چیدمان، رنگ ، بافت ، شکل و ابعاد ، ریتم و تکرار نامنظم در شکل و ابعاد)، ( انسجام: استفاده از فضاهای شفاف، ریتم و تکرار منظم در رنگ ).

طراحی فضای آموزشی ، ترجیحات بصری ، ترجیحات محیطی کاپلان، هوش دیداری _ فضایی