نیما عبیدزاده - کارشناسی ارشد معماری. گروه معماری و شهرسازی، دانشگاه فنی و حرفه ای، تهران، ایران
آرش عثمانی - مربی، گروه معماری و شهرسازی، دانشگاه فنی و حرفه ای، تهران، ایران
محمدرضا متینی - دانشیار، گروه معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
هیمن امانی - کارشناسی ارشد معماری. گروه معماری و شهرسازی، دانشگاه فنی و حرفه ای، تهران، ایران

درک شیوههای طراحی قانونمند و دستیبابی به قوانین شکل دهنده پروژه های معماری از موضوعات حائز اهمیت در فرآیند تفکر طراحی است . روش دستورزبان شکل را می توان به عنوان نگرشی قانون محور در نظر گرفت . تحلی ل و خوانش آثار در این روش، از طریق استخراج شکل اولیه ، روابط و قوانین شکلی صورت می گیرد. قوانین شکلی استخراج شده مبنای تکثیر اشکال اولیه قرار خواهند گرفت و شاکله ی اصلی طراحی را تشکیل می دهند. هدف این پژوهش دستیابی و مقایسه ی نحوهی تکثیر بلوکهای اقامتی در دو پروژهی دهکدهی تعطیلات کاراتس و مهرشهرکرج به وسیله ی روش دستورزبان اشکال می باشد. در این پژوهش ابتدا به کمک مطالعات کتابخانه ای به معرفی دستورزبان شکل و شیوه عملکرد دستورزبان های پایه ای خواهیم پرداخت ، سپس با استخراج قوانین تکثیری دو پروژه مذکور، شیوه طراحی تکثیری بلوک های اقامتی ارائه خواهد شد. طبق نتایج حاصل از این پژوهش ، مجموعه ی اقامتی کاراتس در ابتدا با اعمال ۵ قانون شکلی به روی یک واحد اقامتی ( ال- شکل )، یک بلوک ۴واحده را شکل داده و سپس با اعمال ۵ قانون دیگر بلوک های ۴ واحده به صورت سری ونامنظم تکثیر خواهند شد. اما در مجموعه اقامتی مهرشهر، بلوکهای چند واحده وجود ندارند و عمدهی قوانین در دو لایه ی شکل دهنده به فضاهای فرعی و اصلی ، به شکل گیری یک واحد اقامتی می انجامند. در نهایت واحدهای اقامتی به صورت سری و متراکم با اعمال دو قانون ساده در کنار هم قرار می گیرند.

روش تکثیری ۱، دستورزبان شکل ۲، دهکده تعطیلات کاراتس ۳، مجموعه اقامتی مهرشهر۴