صابره دربندی - دانشیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه تبریز
یادگار شاهمحمدی - کارشناسی ارشد منابع آب، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه تبریز

تحقیق حاضر به منظور پایش خشکسالی ۳ ایستگاه سینوپتیک کرمان، اصفهان، شیراز از مناطق مرکزی کشور انجام شد. در این تحقیق به منظور ارزیابی خشکسالی هواشناسی از شاخص های SPEI و PDI استفاده گردید. برای محاسبه ی این شاخص ها به دادههای بارش، دما و محاسبه ی تبخیر- تعرق در مقیاس ماهانه و سالانه نیاز بود. لذا اطلاعات سه ایستگاه سینوپتیک از سازمان هواشناسی کشور اخذ گردید. در ابتدا با توجه به سال تاسیس ایستگاههای سینوپتیک و دادههای موجود، طول آماری مشترک ۳۱ ساله (۲۰۲۱-۱۹۹۱) برای ۳ ایستگاه سینوپتیک تعیین گردید. نتایج محاسبات شاخص SPEI در ۳ ایستگاه سینوپتیک منتخب نشان داد که ایستگاههای سینوپتیک اصفهان، کرمان، شیراز دارای برآورد نزدیکی از رخدادهای خشکسالی توسط شاخص SPEI هستند. نتایج بدست آمده با استفاده از شاخص PDI نشان داد که در ایستگاههای سینوپتیک مورد مطالعه طولانی ترین خشکسالی ها از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ رخ داده است . همبستگی قوی تر PDI با SPEI توانایی PDI را برای توجیه اثرات تغییرات بارش و دما در شرایط رطوبت و خشکسالی در دورههای مختلف آب و هوایی ایران نشان می دهد. همچنین با توجه به اینکه بیشترین همبستگی بین شاخص PDI و SPEI در ایستگاههای سینوپتیک مورد مطالعه مشاهده شد می توان نتیجه گرفت که شاخص PDI در کنار شاخص SPEI برای مناطق با نوسانات دمایی بالا مناسب می باشد.

شاخص ، خشکسالی هواشناسی ، SPEI، PDI