سیده سپیده قلمرو - دانشجوی دکترای شهرسازی ، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران
علیرضا بندرآباد - دانشیار،گروه شهرسازی ، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهرا ن، ایران
پویان شهابیان - دانشیار،گروه شهرسازی ، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهرا ن، ایران

گوناگونی بر ویژگی های محیطی مکان هایی که واجد فرم، کارکرد، ساختار و معانی گوناگون باشند دلالت می کند و اغلب در چارچوب فرم و فعالیت و معنی ، القا میگردد. در این پژوهش سعی شده است تا گوناگونی را از نقطه نظر چندین نظریه پرداز مورد واکاوی و بررسی نظیر تبالدز، جیکوبز، کالن ، فانشتاین و... قرار دهد . که در نهایت با دسته بندی همه این نظریات طی مولفه ها و زیر مولفه ها به صورت یکپارچه در طی چند نقشه و فراوانی هر مولفه در هرنقشه در محدوده سعدی شهر زنجان مورد واکاوی قرار گیرد. مولفه های موثر در پژوهش حاضر در رابطه با مبحث گوناگونی میتوان به نظام ساختاری ، کاربری و فعالیت ، عرصه های اقتصادی ، برداشت های عینی و ذهنی ، عرصه اجتماعی ، گوناگونی در طراحی و کالبد اشاره نمود که در نهایت نشان میدهد وضعیت هر مولفه در هر محدوده از سعدی در چه وضعیتی قرار دارد. علت انتخاب محدوده سعدی زنجان به موجب دارا بودن سه محدوده با سه نوع ساختار میباشد یعنی این محدوده دارای بافت قدیمی (سعدی جنوبی )، بافت میانی (سعدی وسط )، بافت نسبتا جدید(سعدی شمالی ) میباشد. که بنا به بررسی های صورت گرفته سعدی وسط با دارا بودن بیشترین میزان گوناگونی بنا به مولفه های بررسی شده دارای جایگاه اول و سپس سعدی شمالی و در نهایت سعدی جنوبی میباشد.

گوناگونی ، سعدی شهر زنجان، نظریه مکاتب عینی و ذهنی ، اجتماعی و اقتصادی ، ساختاری