ابوالفضل منصوری اطمینان - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، ایران
مریم بایرامی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، ایران

طی دهه های اخیر، یکی از شیوههای نوین خلاقانه و کارآمد در باب ارتقای کیفیت زیست و زندگی ساکنان در فضاهای شهری که با جلب رضایت شهروندان صورت پذیرفته و از پروژههای کوتاهمدت با هزینه های پایین بهره می برد، شهرسازی تاکتیکی است . در حقیقت ، این رهیافت در بستر مجموعه تغییرات کوچک و کم هزینه در فضاهای شهری که غالبا با مشارکت مردم در طراحی و اجرا صورت می پذیرد، به بهبود کیفیت زیست و زندگی محله ها و فضاهای عمومی شهری می انجامد. بدین ترتیب ، پژوهش حاضر در راستای کاربست اصول شهرسازی تاکتیکی به منظور ارتقای کیفیت زیست محله آبکوه شهر مشهد انجامگرفته است ؛ بنابراین ، در این پژوهش پس از مرور مبانی و مفاهیم مرتبط ، مبتنی بر پیمایش اجتماعی (مشاهده و مصاحبه ) و بررسی اسنادی به تدوین مسائل و مشکلات محله آبکوه شهر مشهد مبادرت شده و در ادامه مبتنی بر تحلیل محتوای پژوهش های مختلف به اصول شهرسازی تاکتیکی در راستای چارهجویی این مسائل و مشکلات و ارتقای کیفیت زیست ساکنان آن اقدام شده است . نتایج این پژوهش حاکی از آن است که رهیافت شهرسازی تاکتیکی در پرتو اصول و مولفه های کلیدی اش همچون تامین نیاز شهروندان، تاکید بر مشارکت مردم در طراحی و اجرا، افزایش سرمایه اجتماعی ، ارتقای زیست پذیری شهری ، فرصت های اقتصادی ، فرایندی از پایین به بالا، همبستگی اجتماعی بین گروههای مختلف ، حفظ محیط زیست شهری ، ارتقای حس تعلق مکانی ، بهبود روابط میان شهروندان و تعاملات اجتماعی ، فرصت های اقتصادی برای مکان، ارتقای خلاقیت و کارآفرینی شهروندان، ارتقای عدالت اجتماعی ، افزایش تاب-آوری پس از بحران، افزایش نشاط اجتماعی ، آگاهسازی مردم به حقوق خود و گستردگی دسترسی به فضاهای روزمره، می تواند بر مسائل و مشکلات محله آبکوه شهر مشهد فائق آمده و از آن طریق به افزایش کیفیت زیست و زندگی ساکنان آن کمک نماید.

شهرسازی تاکتیکی ، زیست پذیری شهری ، مشارکت اجتماعی ، محله آبکوه شهر مشهد.