سیدعلی نوری - استادیار گروه شهرسازی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
فاطمه محمدی - دانشجو دکتری رشته شهرسازی، گرو ه شهرسازی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران.

این مقاله مروری جامع بر مفاهیم »شهر فشرده «۱ و »شهر گسترده «۲ در هر دو زمینه جهانی و ایرانی ارائه می کند. هدف این مقاله با تمرکز اولیه بر برنامه ریزی شهری و توسعه پایدار، مقایسه این دو پارادایم ، توسعه تاریخی و مزایا و معایب نسبی آنهاست . این مطالعه سپس به تجزیه و تحلیل اثرات اجتماعی -اقتصادی و زیست محیطی هر دو مدل، با استفاده از طیف وسیعی از مطالعات از سراسر جهان و داخل ایران می پردازد. این منجر به بحث در مورد چالش های متنوع ارائه شده توسط هر مدل، از جمله زیرساخت ها، مسائل اجتماعی -اقتصاد ی ، و نگرانی ها ی زیست محیطی می شود. این مقاله با پیشنهاد استراتژ ی هایی برای غلبه بر چالش های شناسایی شده، توصیه های خط مشی در هر دو سطح جهانی و محلی ، و جهت گیری ها ی بالقوه تحقیقات آینده به پایان می رسد. این مقاله مروری بینش هایی را ارائه می کند که می تواند به سیاست ها ی توسعه شهری آینده کمک کند و به پرورش شهرهای پایدارتر و تاب آور کمک کند.

شهر فشرده، شهر گسترده، توسعه شهری ، برنامه ریزی شهری ، توسعه پایدار