سیدکمال هاشمی - دکترای معماری منظر،مدرس موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی-غیردولتی رشدیه تبریز
حسن محرم زاده صومعه - دانشجوی کارشناسی ارشد، برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز

با توجه به گسترش و توسعه کالبدی شهرها و افزایش روز افزون جمعیت ،یکی از مهمترین چالش های شهرسازی ، مفهوم حس مکان میباشد. حس مکان توانایی بالای برقراری ارتباط انسان با محیط خود است .که به کیفیت و متفاوت بودن آن فضا یا مکان خاص اشاره دارد.به طوری که حس متفاوتی را به مخاطب خود نسبت به دیگر فضا ها القا میکند. حس مکان در یک جمله میتوان گفت حسی است که یک مکان را از دیگر فضا ها متمایز میسازد و باعث ایجاد هویت خاص برای آن مکان میشود زیبایی بصری ،کیفیت کالبدی ، ،هویت ،قابلیت دسترسی ،امنیت ،آرامش و آسایش از مواردی هستند که درایجاد حس مکان وجود دارند به همین جهت حس مکان در هر نقطه از زمین متفاوت درک میشود.فضاهای شهری یکی از مکان های مهم و تاثیر گذار در شکل گیری حس مکان میباشند که به نحوی در محیط اطراف محل زندگی و کار وجود دارند وروزانه چندین بار با انسان ارتباط بصری برقرار میکنند این فضاها عملکرد های مشخص و متفاوتی دارند که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم توانایی ایجاد حس مکان را دارند در اغلب موارد باعث ایجاد روابط اجتماعی و یا فرهنگی میشوند. این فضاها در قسمت های مختلف شهر به صورت متفاوت درک میشوند و معنا پیدا میکنند.هدف اصلی این پژوهش مقایسه تطبیقی حس مکان در فضاهای شهری بالا شهر تبریز( شهرک رشدیه )وپایین شهر تبریز( محله سیلاب) میباشد در گرد اوری این مقاله از روشهای اسنادی و مطالعات میدانی استفاده شده است . بدین جهت سعی برآن است حس مکان در دو منطقه ی شهر تبریز با استفاده از مدل AHP تحلیل سلسله مراتبی مورد مقایسه وتحلیل قرارگیرد.

حس مکان، فضای شهری ، تبریز، AHP