سیدابراهیم کهفی - دکتری معماری؛ دانشگاه آزاد بین المللی قشم
لیلا کلهر - کارشناس ارشد مطالعات معماری ایران؛ دانشگاه ادیان و مذاهب، مدرسه هنر و اندیشه اسلامی قم
احسان حسین پور - ORCID: ۰۰۰۰-۰۰۰۳-۴۵۹۴-۴۸۱۷ ؛ Researcher ID: ۷۳۸۲۵

شهر به معنای فیزیکی ساختمانها، خیابانها، افراد و نهادهایی که در مکان جغرافیایی ویژهای گرد هم آمدهاند و معنای کیفیت روابط اجتماعی و فرهنگی در این بستر را فراهم می آورد. این مقاله به بررسی ویژگی های پنج دهه (از دهه ۴۰ تا ۸۰ شمسی )، شهر و مدرنیته در ایران با روش توصیفی _تحلیلی می پردازد؛ برای گردآوری دادههای اسنادی هریک (کتب ، مقالات، پایاننامه ها)، از روش کتابخانه ای استفاده شده است و سپس به تحلیل هر یک از دهه ها پرداخته می شود. یافته ها، دهه چهل را برابر با بازگشت تحصیل کردگان از فرانسه و اتریش می داند و دهه پنجاه را بیگانگان با خویشتن می نماید و بالا رفتن قیمت نفت را محصول آن می شمرد و دهه شصت را شهر در گذر از انقلاب می نامد و تهران را نماد انقلاب می خواند. دهه هفتاد را سازندگی عنوان می کند که در آن کمر به قتل شهرها بسته می شود و دهه هشتاد را برآمده از مدرنیته نابالغ به فردیت بی حدوحصر که حاصل آن آشوبی متحرک است می پردازد. نتایج نشان از آن دارد که عجله و بی برنامه گی حاکم بر ساخت و تخریب ها و دیگری تقدم ارزشهای کمی بر کیفی فرصت را برای منفعت طلبان اقتصادی فراهم ساخت و گذار از سنت (عرصه عناصر همگن ) به مدرنیته (نوید دستیابی به توسعه و پیشرفت با منتاژهمساز و ناهمساز) سیمای شهر را به تصویر کشید.

شهر،گذر از سنت ، دهه ی ۴۰_۸۰ شمسی ، مدرنیته شهری .