زینب حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ا یران
هومن قهرمانی - استاد یار گروه شهرسازی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ا یران

شهرها به عنوان نقطه کانونی جنبش ها و روابط در یک آرایش اجتماعی و فضایی خاص نمود می یابند. هویت و جایگاه یک شهر به عنوان صداهای شکل دهنده محیط ساخته شده بر رویه های فضایی مسلط می گردد و هنجارهای ساخت یافته مطالعات را در بستر خاص خود معنی دار می سازد. درحقیقت این موقعیت ، نقش و هویت شهرهاست که شخصیت شهر را شکل می دهد. این تصور ازاین رو قابل استناد است که در بستر افغانستان و جغرافیای شهری هرات به حضور زنان افغان در فضای عمومی شهری توجهی نشده است . شهر هرات به عنوان شهر اولیاءاالله شناخته شده و شخصیتی مذهبی به خود گرفته است ؛ بنابراین هویت شهر و تقیدات و محدودیت های عرفی و مذهبی ، حضور زنان در شهر را کمرنگ نمودهاست ؛ به طوری که بسیاری زنان با حضور در فضاهای عمومی شهری احساس می کنند به این فضا تعلق ندارند؛ درصورتی که فضاهای شهری به نحوی تضمین کننده حیات شهر هستند؛ بنابراین عناصر جهت تبدیل شدن به یک فضای عمومی شهری ، نیازمند حضوری اختیاری و به دور از ترس است . پس از ضروریات عمومیت ، زندگی و زنده ماندن شهر فراهم آوری نیازها بر اساس جنسیت در بستر حاکم است . سایت تخت سفر به عنوان یک فضای عمومی که حضور افراد از قشرهای متفاوت را به خود جلب نمودهاست ، با وجود حضور بانوان؛ غلبه مردانه در فضاها و عدم توجه به حضور زنان این سایت را به فضایی جنسیت زده تبدیل نمودهاست . ازاین رو پژوهش فعلی به بررسی ترجیحات بانوان هرات از فضای شهری تخت سفر پرداخته است . انجام این پژوهش به روش پرسشنامه و با تکنیک افتراق معنایی و تحلیل SPSS صورت گرفته است . این پژوهش به بررسی تفاوت در نیازها می پردازد که با توجه به موضوعات مطرح شده، یافته ها تاکیدی است بر رابطه ترجیحات فضایی و شخصیت هر شهر؛ که در این پژوهش قلمروگرایی و محصوریت فضاها و عدم تمایل آنها بر مشارکت فرهنگی ، بومی بودن ترجیحات متناسب با شخصیت شهر را بیان می دارد.

شخصیت شهر_جنسیت زده-فضای عمومی -هرات