ایمان همایون نژاد - استادیار گروه کشاورزی ، دانشکده فنی - مهندسی ، دانشگاه پیام نور تهران، ایران
پرییا امیریان - دکترای بهداشت محیط ، کارشناس محیط زیست سازمان مدیریت پسماند شهرداری شیراز

طی چند دهه گذشته جامعه با یکی از مهمترین پیامدهای توسعه صنعتی مواجه شده است و آن پسماند خطرناک می با شد. مدیریت و حمل و دفع نامناسب پسماند خطرناک مشکلات زیادی را برای سلامتی انسان و محیط زیست او به بارآورده است . در این میان با توجه به رشد صنایع و افزایش روزمره پسماند خطرناک در کشورهای رو به توسعه وجود یک برنامه مدیریت برای دفع این مواد ضروری به نظر می رسد. کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و لازم است کنترل آلودگی همگام با توسعه صنایع به پیش رود. با توجه به ملاحظات بهداشتی و اقتصادی انگیزه انجام مطالعه ای در خصوص شناسایی پسماند خطرناک صنعتی در استان فارس که نقش مهمی در روند رو به رشد صنعت در ایران را داراست ، ایجاد گردید. در این پژوهش ۱۰۱ واحد صنعتی مهم انتخاب و داده های لازم از طریق پرسش نامه ، مصاحبه حضوری با مسولین واحدها و رجوع به مدارک موجود استخراج گردید. نتائج بدست آمده از تجزیه و تحلیل اطلاعات با در نظر گرفتن فاضلابهای صنعتی کنترل نشده، حاکی از تولید ۸۵/۴۹۵۴۱۶۱ تن پسماند در سال می باشد که از این میان، در حدود ۵۲/۲۵۰۵ تن (طبق لیست موجود در کنوانسیون بازل) تحت عنوان پسماند خطرناک طبقه بندی شده اند. در حدود ۲۴/۳۱% از کل پسماند دارای ویژگی سمیت هستند. سهم حالات فیزیکی جامد و مایع به ترتیب ۴۷/۵۴% و ۲۴/۴۵% می باشد. در رابطه با ۳۵% پسماند تولید شده نگهداری موقتی صورت نمی پذیرد و بررسی اطلاعات مربوط به نحوه دفع نهایی نشان دهنده آن است که در حدود۳۱/۳۲%پسماندهای تولیدی بدون هیچ کنترلی به محیط زیست تخلیه می شوند.

پسماند خطرناک صنعتی ، کنوانسیون بازل، استان فارس.