فروغ خزاعی نژاد - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه کوثر بجنورد، بجنورد، ایران
فرهاد علی زاده افشار - کارشناس ارشد مهندسی عمران
حانیه حقدادی - دانشجوی جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه کوثربجنورد، بجنورد، ایران
ساناز بستان - دانشجوی جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه کوثربجنورد، بجنورد، ایران

در شرایط اپیدمی کرونا در جهان، شهرها به دلیل تراکم زیاد، کمبود خدمات عمومی ، منابع ناکافی و مراقبت های بهداشتی با چالش های مهمی روبرو شدند و در نتیجه رویکرد جدید »شهر ۱۵دقیقه ای « مطرح شد(چنگ روی ژانگ ۱، ۲۰۲۲ : ۱). شهرهایی که خدمات آنها در ۱۵ دقیقه قابل دسترسی هستند امکان جدیدی را برای سازماندهی مجدد سیستم شهری به منظور پاسخگویی به بسیاری از چالش های فعلی ، ازجمله پیری جمعیت ، صرفه جویی درانرژی و اخرای کووید-۱۹ را نشان می دهند (فدریکا گاگلیونه ۲و همکاران، ۲۰۲۱ :۱). با توسعه شهرهای ۱۵ دقیقه ای ، مردم می توانند در طی یک سفر ۱۵دقیقه ای به امکانات ضروری و روزانه دسترسی داشته باشند. با توجه به این مفهوم، محققان به ارزیابی شهرهای ۱۵دقیقه ای با استفاده از رویکردهای دسترسی مبتنی برخانه توجه کرده اند(شانکی ژانگ ۳و همکاران، ۲۰۲۲ : ۲)که رهبران در سراسر جهان ایده ”شهر ۱۵ دقیقه ای ” را پذیرفته اند (کیت هاسفورد۴و همکاران، ۲۰۲۲ : ۱). علاوه بر این ، اجرای مدل شهر ۱۵دقیقه ای مستلزم تقویت شبکه های حمل و نقل است که راه حل های پایداری را ترویج می کند تا بتواند از پیاده روی روزانه ساکنان پشتیبانی کند. نتایج پژوهش نه تنها به این نکته اشاره می کند که نشان می دهد این مدل می تواند به رشد اجتماعی و اقتصادی محله ها کمک کند، بلکه به این نکته اشاره می کند که باعث ارتقای همکاری شهروندان می توانند با مسئولان طراحی مجدد محله خود بر اساس مدل شهر ۱۵دقیقه ای مشارکت کنند(توماس پاپاسا۵، ۲۰۲۲ : ۱) و با در نظرگرفتن بازتابهای پس ازهمه گیری درمورد نقاط قوت و ضعف شهرها درکاهش وابستگی به حمل و نقل خودرو محور و افزایش تابآوری شهر اثرگذار باشد. معرفی و شناخت هرچه بیشتر این رویکرد جدید نقش قابل ملاحظه ای در تغییر دیدگاه و برنامه ریزی شهری کشورهای درحال توسعه خواهد داشت .

شهر ۱۵دقیقه ای ، توسعه پایدار، برنامه ریزی برای آینده