سارا حسینی - گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه ازاد اسلامی واحد تبریز، تبریز،ایران.
اکبر عبداله زاده طرف - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

مطالعه حاضر با هدف تدوین راهنمای طراحی برای مدیران اجرایی در حوزه باززنده سازی شهری بر مبنای نظریه ساختار زنده کریستوفر الکساندر اجرا گردید. حکم آباد ،یکی از محلات سنتی شمال غربی تبریز می باشد ، مرکز ساختارمند و چهار میدان تاریخی آن به عنوان مرکز زنده واجد ارزش بود که امروزه ،به دلیل تحولات دوره مدرن ، در حلقه ای از فضاهای ناکارآمد احاطه گردیده است و«ساختار زنده» آن تضعیف شده است و باززنده سازی آن ضرورت می یابد. مطالعه حاضر با روش توصیفی_تحلیلی مبتنی بر رویکرد کیفی انجام شد ، با تبیین مفاهیم نظریه ساختار زنده ،شاخص های تحقیق استخراج شد ، و با توجه به راهبرد مطالعه که به صورت نمونه موردی می باشد ،بسط و ارزیابی شاخص های استخراج شده در نمونه موردی مطالعه یعنی مرکز محله حکم آباد مورد مطالعه قرار گرفت. رویکرد متفاوت این مطالعه در مقایسه با مطالعه های پیشین در این است که نوشتار حاضر به دنبال بسط «اصول نظریه ساختار زنده »به عنوان راهکارهای طراحی در حوزه «باززنده سازی محلات سنتی» می باشد که تاکنون موضوع مطالعه نبوده است .نتایج حاصل بیانگر موفق بودن بسط اصول «مقیاس های مختلف»،«مراکز نیرومند»، «مرزها»،«تکرار متناوب »،«فضای معین»،«شکل خوب»،«تقارن موضعی»،«انسجام و ابهام عمیق»،«تضاد»،«درجه بندی»،«ناهمگونی»،«پژواک »،«فضای خالی» ،«سادگی و آرامش درونی» ،«جدایی ناپذیری» ، در تقویت کیفیت حیات در مرکز محله می باشد.

باززنده سازی, کریستوفر الکساندر, نظریه ساختار زنده, مرکز محله سنتی, حکم آباد تبریز