ابراهیم شعاریان - دانشیار دانشگاه تبریز

حدود یک و نیم میلیارد نفرازجمعیت جهان را مسلمانان تشکیل میدهند نگاهی به منطقه جغرافیایی محل استقرار آنان نشان میدهد که اکثریت قریب به اتفاق آنان چه درآسیا و خاورمیانه و چه آفریقا بسیاربهم نزدیکند اما چنین قرابت مذهبی و جغرافیاییچه اثری ازلحاظ حقوقی داشته است؟ می دانیم که نزدیکی جغرافیایی فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی درهماهنگی سازی حقوق کشورها نقش عمده ای ایفا می کند نمونه بارز آن درتدوین اصول واحد حقوقی درشعب مختلف این رشته درنظامهای مختلف حقوقی است تنظیم اصول واحد واجع به قرار دادها دراروپا نمونه ای از این اقدام است تصویب قانون یکنواخت بازرگانی درایالات متحده امریکا و تنظیم اصول یکنواخت و هماهنگ راجع به قرار دادها درمیان کشورهای افریقایی نیز نشانه چنین نگرشی است هماهنگ سازی حقوق قراردادها درمناطق مختلف جهان مزایای بسیاری ازجمله توسعه اقتصادی بازرگانی فرهنگی و اجتماعی را بدنبال دارد با این حال اکثرهماهنگ سازیها دراین خصوص بدون توجه به نقش مذهب درآن جوامع صورت گرفته است با این حال اقدام مشابهی درمیان کشورهای مسلمان و جهان اسلام ملاحظه و حتی مطرح نیز نشده است بسیاری ازقواعد حاکم برقراردادها درکشورهای اسلامی دارای حکمی مشابه است.

جهان اسلام، هماهنگ سازی، حقوق، قرار دادها، نظام حقوقی اسلام